Howerla
Niebiesko i żółto na szczycie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Howerla (Говерла) to najwyższy szczyt Czarnohory (Чорногора), potężnego pasma górskiego w Karpatach Wschodnich. Jednocześnie to najwyższy szczyt Ukrainy, co skutkuje tym, że ponoć każdy obywatel tego kraju powinien na nią wejść.
I choć pewnie nie wszyscy odpowiadają na to oczekiwanie, tłok na szczycie niemały a i targowisko niezwykłe. Na straganach dominują ziołowa herbatka i złociste medale za zdobycie szczytu zawieszone na wstążkach w narodowych barwach.
Przez wieki szczyt graniczny
Do pierwszego rozbioru (1772 r.) grzbietem Czarnohory i przez szczyt Howerli biegła granica Rzeczypospolitej z Królestwem Węgier. Później była to wewnętrzna granica w ramach habsburskiej monarchii między Galicją a Węgrami. W czasie dwudziestolecia przechodziła tędy granica II Rzeczypospolitej z Czechosłowacją (z tego czasu zachowało się wiele słupków granicznych). Po aneksji Rusi Zakarpackiej przez Węgry w marcu 1939 r. znów była tu przez kilka miesięcy granica polsko-węgierska. A gdy Związek Sowiecki zajął wschodnie tereny II Rzeczypospolitej to Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka graniczyła z Węgrami. Wreszcie od kiedy w 1945 r. ZSRR anektował Zakarpacie, grzbietem głównym Czarnohory przebiega granica miedzy dwoma obwodami – zakarpackim i iwano-frankowskim (dawniej Stanisławów) najpierw radzieckiej a teraz samostijnej Ukrainy.
Trudna do przejścia
Howerla jest więc licznie odwiedzana przez ukraińskich, ale i polskich, a także węgierskich i czeskich turystów, bo każda z tych nacji kieruje się jakimś swoim historycznym sentymentem. I dzieje się tak, mimo że nazwę góry tłumaczy się z wołoskiego jako „trudna do przejścia”. Trudna może nie jest, ale mecząca. Inni znów wywodzą tę nazwę z języka węgierskiego jako „ śnieżną górę” (Hóvár). Tymczasem Howerla to córka miejscowego popa Iwana, zakochana w pasterzu Pietrosie… Ojciec nie chciał się zgodzić na ich ślub, kochankowie skamienieli więc z rozpaczy. Wtedy także zły Pop Iwan zamienił się w górę…
Howerla, najwyższa w całych Beskidach (2061 m n.p.m.) wznosi się ok 1100 m powyżej otaczające ją doliny. Najpopularniejsza i najkrótsza trasa na szczyt prowadzi od wschodu z tzw. turbazy na Zaroślaku, powstałej na miejscu istniejącego od 1881 schroniska PTT im. Henryka Hoffbauera, autora pierwszego przewodnika po Czarnohorze. To pierwszy szlak w tych górach wytyczony już w 1880 r. W pogodny sierpniowy dzień szedł stamtąd nieprzerwany ciur ludzki. Podejście zajmuje tu ok. 3 godziny, zejście 2.
My wybraliśmy dłuższą drogę
Podchodzimy od północy, od strony zakarpackiej. Główną, w miarę przyzwoitą szosą dojechaliśmy do wsi Łazeszczyna (Лазещина) na wschodnich obrzeżach miasteczka Jasinia. To ostatnia miejscowość na Zakarpaciu przy tranzytowej szosie z Rachowa. Za przełęczą Jabłonicką (Tatarską) jest już galicyjskie miasteczko Jaremcze. Zresztą – nazwę wsi tłumaczy się od „łażenia”, jej nazwa jest często interpretowana jako „przejście” między dwoma regionami. Tędy przechodził przez góry swego czasu słynny czarnohorski zbójnik Ołeksa Dowbusz ze swoimi opryszkami, tędy w 1944 r. przeszła armia Czerwona by zająć Zakarpacie.
Dodaj komentarz