Jaremcze
Uzdrowisko we wschodnich Karpatach

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Uzdrowiskowa kariera tej huculskiej wioski położonej w malowniczej karpackiej dolinie Prutu na wysokości 500-600 m n.p.m. rozpoczęła się po wybudowaniu w latach 1890-95 linii kolejowej ze Stanisławowa (obecnie Iwanofrankowsk), do Woronienki.
Rozwinęła się na początku XX wieku, a zwłaszcza w latach 30. gdy około 10-tysięczne dziś Jaremcze (??????) i pobliska Worochta, o której napiszę osobno, stały się obok Krynicy najpopularniejszymi polskimi uzdrowiskami górskimi.
Wybitne dzieło inżynierów
Wspomniana linia kolejowa na dalekich peryferiach imperium austriackich Habsburgów okazała się jednym ze znaczących osiągnięć polskiej techniki i myśli inżynierskiej. Zaprojektował ją i zrealizował inż. Stanisław Rawicz-Kosiński (1847-1923), pokonując ogromne problemy techniczne w tym trudnym górskim terenie nad kapryśną i groźną, zwłaszcza po większych opadach, rzeką. Niespełna stukilometrowa trasa przekraczała ją aż 4 razy, co wymagało zbudowania mostów, wiaduktów i tuneli. Najsłynniejszy, a zarazem największy kamienny most w samym Jaremczu, miał główny łuk o rozpiętości 65 metrów, wznosił się 28 metrów nad Prutem i był największym w ówczesnej Europie. Jego konstrukcja stała się wzorem dla budowniczych innych kamiennych mostów kolejowych w Alpach austriackich i włoskich. Stał się on jedną z tutejszych głównych atrakcji turystycznych obok dwu cerkwi zbudowanych w stylu huculskiej architektury drewniane: XVII-wiecznej św. Michała i XVIII-wiecznej św. Jana Miłosiernego. Niestety, most ten nie miał szczęścia. W lipcu 1917 roku wysadziły go wycofujące się wojska rosyjskie. Odbudowany w latach 1925-1927 został ponownie wysadzony w 1944 r. przez wycofujące się wojska niemieckie. Po wojnie władze sowieckie zrezygnowały z jego odbudowy, postawiły w pobliżu inny most, już mało ciekawy konstrukcyjnie.
Początki letniska
Jaremcze założył w XVIII wieku podobno zbiegły chłop Jarema ? stąd wywodzona jest nazwa miejscowości ? Hodowaniec. Znalazł dla siebie miejsce na obrzeżach wsi Dora, wzmiankowanej w źródłach pisanych już w 1643 roku. Jaremcze jako osobna osada zamieszkane było w końcu XVIII w. przez zaledwie kilka rodzin. Zaczęła rozrastać się dopiero pod koniec XIX w., z czasem wchłaniając też wspomnianą wieś Dora. Stało się bowiem popularnym, zwłaszcza wśród mieszkańców Lwowa i Stanisławowa, najpierw letniskiem, a następnie uzdrowiskiem klimatycznym, specjalizującym się przede wszystkim w leczeniu gruźlicy, ale odwiedzanym także przez zdrowych kuracjuszy.
Dodaj komentarz