Rainerova chata
Najstarsze schronisko w Tatrach
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Rainerowa chata (Rainerova chata) to najstarsze ze schronisk tatrzańskich. Położona jest na wysokości 1300 m w Dolinie Zimnej Wody.
Tu na Staroleśnej Polanie, zwanej Kamzikową polaną (Pol?ana Kamzik) zbiegają się dwie doliny: Staroleśna (Veľká Studená dolina) i Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina). Zlokalizowana ona jest pomiędzy Siodełkiem (Hrebienok), chatą Zamkowskiego (Zamkovského) a Bilikową chatą (Bilikova chata).
Początki
Schronisko zostało wybudowane w 1863 r. przez Jána Juraja Rainera, ówczesnego dzierżawcę Starego Smokowca z przeznaczeniem dla turystów przyjeżdżających zwiedzać Wodospady Zimnej Wody. Rainer był również przewodnikiem i organizował wysokogórskie wyprawy dla gości uzdrowiska. Jego dziełem jest poprowadzenie drogi spacerowej na Siodełko (Hrebienok). Po wojnie budynek przejął TANAP (słowacki park narodowy w Tatrach). W latach 1982-83 został wyremontowany po zlikwidowaniu Schroniska Kamzik, ale nie był on wykorzystywany. Od TANAP-u przejął go w 1997 r. Peter Petras, który do dzisiaj jest tu gospodarzem (chatarem). Był on nauczycielem w Kieżmarku i wieloletnim tatrzańskim tragarzem. Podjął się rekonstrukcji tego wyjątkowego obiektu.
Chata zbudowana jest z kamienia
Ma tylko jedną izbę, a w niej stoły, ławy i piec. Jest tu dobrze zaopatrzony bufet i stoisko z pamiątkami. Tutaj jest najlepsza kawa po zejściu ze szlaku? Najważniejszym jednak elementem chaty jest muzeum tragarzy tatrzańskich (nosiče). Peter Petras, chatar, jest bardzo sympatycznym człowiekiem. Dba o turystów, o domową atmosferę chaty, o swoje mini-muzeum. Corocznie w okresie zimowym osobiście wykonuje obok chaty ogromnych rozmiarów szopkę ze śniegu i bloków lodowych. Jeśli tylko śnieg dotrwa do Świąt Wielkanocnych to i pisankę wielkanocną tam zobaczymy. Tradycją się stało, że na święto Trzech Króli pod tą oryginalną szopką odbywa się impreza folklorystyczna dzieci z Lendaku pod hasłem ?Pokłon Trzem Królom?.
Warto wiedzieć
* Tragarz (nosič) to charakterystyczna postać w Tatrach Słowackich. Czy to zima, czy to lato, spotkamy go na szlaku. W specjalnych nosidłach dostarczają do schronisk wszystko, co tam potrzebne, a w dół znoszą śmieci. Ciężka to praca bo ładunek waży w granicach 60-80 kg. Corocznie organizowane są zawody tragarzy, a wszystko to ma początek w Rainerowej chacie.
* Obok Rainerowej chaty wybudowano w 1884 r. ?Schronisko pod Kozicą? (Chata Kamzik). Początkowo miała to być leśniczówka, lecz szybko zaczęła pełnić funkcję schroniska. Rainerowa chata była wówczas noclegownią dla przewodników i tragarzy. Chata była wielokrotnie rozbudowywana. W drugiej połowie XX wieku zaczęła podupadać, wiec ją zamknięto. W 1980 r. schronisko zostało rozebrane. Do roku 2007 wyburzono fundamenty i teren oczyszczono.
* W 2008 r. w czasie wizyty angielskiej królowej Elżbiety II powstał projekt ?Tatry bez barier? i wykonano nowy chodnik od Siodełka do Rainerowej chaty, przystosowany dla osób niepełnosprawnych
* Ján Juraj Rainer urodził się w 1800 r. w Spiskiej Sobocie. Przeżył 72 lata. Był to wyjątkowy człowiek i działacz turystyczny. Do Starego Smokowca przybył wraz z żoną i w latach 1833-68 był jego dzierżawcą. Za jego rządów wieś bardzo się rozbudowała. Zostało wytyczonych wiele ścieżek i dróg. Zbudowano wiele pięknych obiektów. Zadbał on o rozbudowę smokowieckiego uzdrowiska. W 1833 r. wybudował stojące do dzisiaj budynki Flóra, Švajčiarsky dom i Čarovný dom. W ostatnich latach XX wieku zostały one zrekonstruowane. W 1850 r. małżonkowie wystawili pierwszy dwupiętrowy murowany dom o nazwie Bellevue. Ján Juraj Rainer był kolekcjonerem okazów botanicznych, które przekazał do muzeum w Budapeszcie w 1847 r. Cały jego majątek po śmierci został przekazany na cele naukowe i oświatowe. Jego imieniem nazwano dwa inne obiekty w Smokowcu. Są to Altana Rainera i Źródła Rainera.
Ciekawe o tych tragarzach. Nie wiedziałam. Po naszej stronie też tak jest? Nie… wszystkie schroniska mają drogę dojazdową… No oprócz Pięciu Stawów.
O ile dobzre zrozumiałam można tam pójśc z hrebinoka, a tam się wjeżdza kolejką ze Smokowca? taką, jak na Gubałówkę?
Do Doliny Pięciu Stawów wwożą towar kolejką towarową – to taki prymitywny kubełek na linie.
Na Słowacji wożą kolejką tylko do Łomnickiego Stawu a do Zielonego Stawu dżipem. Do wszystkich innych trzeba wnosić.
Dobrze zrozumiałaś. Do Rainerovej idzie się od górnej stacji kolejki na Hrebeniok. Dolna stacja jest w Starym Smokowcu. Kolejka taka jak na Gubałówkę czyli naziemna. Niemęczące jest też wejście „na butach” ;) Przy okazji koniecznie należy iść Do Wodospadów Zimnej Wody.
tak, teraz pamiętam ten kubełek. Oj, chyba czas pojechać w Tary!
Do „piątki” towar wciągany jest kolejką towarową, a do niej dowożony.Do Rainerovej chaty można kolejką ze Smokovca, taką jak na Gubałówkę.