Piotrków Trybunalski
Sanktuarium Matki Bożej Trybunalskiej
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Wybiegając trochę w przyszłość dodam, że absolwentami Gimnazjum Rządowego, które istniało w tym historycznym gmachu po 1905 r., byli m.in. nasi tak wybitni rodacy, jak dr Władysław Biegański (1857-1917, lekarz, filozof, działacz społeczny), prof. Adolf Pawiński (1840-1896, historyk), prof. dr Marceli Nencki (1847-1901, lekarz, chemik, fizjolog, powstaniec styczniowy), czy Stanisław Jankowski (1882-1953, późniejszy Delegat Rządu (Londyńskiego) na Kraj, zamęczony w Więzieniu Centralnym we Władimirze nad Klaźmą po ?Procesie 16-tu?).
Perła późnego baroku
Po II wojnie światowej ? o wcześniejszych pożarach, zniszczeniach i przebudowach tego gmachu kolegium ? gimnazjum nie wspominam ? rozebrano stojącą po lewej stronie ówczesnego boiska od frontu niemiecką wartownię. W moich czasach gimnazjalnych była w niej izba harcerska 4 PDH im. Cypriana Godebskiego. w której rozpoczynałem powojenną działalność w ZHP. W roku 1973 przed Liceum stanął pomnik Mikołajka Kopernika patrzącego w niebo, dłuta prof. Ludwiki Nitschowej (1889-1989), wysoki na 1,8 m i o wadze 3 tony brązu. Jako ciekawostkę przytoczę, że autorka projekt przekazała bezpłatnie, metal zebrano społecznie, a odlew wykonała Piotrkowska Fabryka Maszyn Górniczych PIOMA.
Najcenniejszą częścią tego dawnego zespołu klasztornego jest barokowy kościół, a prawdziwą perłą jego wnętrze z silnymi elementami rokoka. Kościół wznieśli jezuici, którzy mieli już w tym miejscu przy południowym odcinku murów miejskich drewnianą kaplicę. Później dokupili sąsiednie posesje przy ul. Łaziennej i już w roku 1695 powstał plan murowanej świątyni, położono też pod nią kamień węgielny. Ale ze względu na ograniczone środki oraz wojnę ze Szwedami i zarazę, budowa trwała od roku 1708 kilkanaście lat. Konsekrowano go bowiem dopiero w 1727 r. A w lecie 1731 r. wybuchł w mieście ogromny pożar, który strawił także jezuicką drewnianą kaplicę, bryłę kościoła oraz kolegium.
Losy świątyni
Dzięki pomocy prymasa Teodora Andrzeja Potockiego (1664-1738) szybko przystąpiono jednak do odbudowy i już w 1733 r. świątynię ponownie konsekrowano. Dobudowano dwie wieże do jej fasady, zbudowano też nowe kolegium. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 r., gmachy klasztoru i kolegium zamknięto, a w 1781 r. przekazano je pijarom. Kolejny pożar w 1786 r. zdewastował je jednak. Później zrzekli się oni tych dóbr na rzecz Prusaków ? Piotrków początkowo znalazł się w ich zaborze, którzy w zamian mieli pokryć część kosztów remontu kościoła. Co w praktyce okazało się ?obiecanką cacanką?, gdyż przeznaczyli na to symboliczne środki.
Świątynię jednak z czasem odnowiono i wzbogacono. Po kasacie w 1864 r., w odwecie caratu za Powstanie Styczniowe, także zakonu pijarów, przeszła ona pod zarząd diecezjalny. Jezuici do Piotrkowa wrócili w roku 1917. W następnym odzyskali kościół oraz jeden dom na plebanię. I rozpoczęli jego remont. Jednak w 1927 r. na 18 lat, do roku 1945, znowu przeszedł on pod administrację księży diecezjalnych. Po ponownym odzyskaniu go, jezuici przeprowadzili w latach 1976-1980 gruntowne prace konserwatorskie, uzyskując nawet nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki za wzorowe użytkowanie zabytku. I troszczą się o niego nadal znakomicie. Od roku 2006 już jako Sanktuarium Matki Bożej Trybunalskiej.
Samotnie w zabytkowym wnętrzu
Efekty tego zobaczyć można oglądając je. Co prawda otwierane jest ono tylko w godzinach mszy oraz na specjalne okazje, ale jak się zadzwoni pod nr telefonu wskazany na wewnętrznej kracie przez którą widać wnętrze, a jeszcze lepiej do drzwi stojącego obok klasztoru, to można kościół zwiedzić. Mnie boczne drzwi do świątyni otworzył jeden z zakonników, prosząc tylko, abym po skończeniu oglądania i fotografowania zadzwonił, aby można ją było ponownie zamknąć. Nie należę do wielbicieli baroku, nie mówiąc już o rokoku, ale jej wnętrze robi jednak mocne wrażenie.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz