Morze Śródziemne
Śródziemnomorze, czyli między ziemiami

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Po uzyskaniu przez te kraje niepodległości upuściła je większość Europejczyków (zwł. Francuzi). Ważnym terenem europejskiej kolonizacji była Libia pod panowaniem włoskim, z którą Włosi, szczególnie w okresie rządów faszystowskich, wiązali nadzieje na rozładowanie standardowego dla swej ojczyzny przeludnienia (wraz z Włochami osiadali w Libii także włoscy Chorwaci z włoskich naonczas części Istrii i Dalmacji). A propos Libii jeszcze może pewna ciekawostka. Otóż po odebraniu tego kraju Włochom, o protektorat nad nim bezskutecznie po drugiej wojnie światowej zabiegał Związek Radziecki.
Hajfa, Bejrut, Saloniki
Portowe miasta wschodniej części basenu śródziemnomorskiego zamieszkiwali też tzw. Lewantyńczycy. Z pochodzenia przeważnie Francuzi i Włosi, Grecy i Ormianie. Była to specyficzna grupa o charakterze wybitnie handlowym bądź z nim skorelowanym, uformowana w ciągu kilku wieków, mająca spore znaczenie zwłaszcza w wielkich miastach Egiptu, przede wszystkim w Aleksandrii, nadto w takich dla przykładu punktach jak Hajfa, Bejrut, Smyrna, Stambuł, Saloniki.
Niejedyne ale wyjątkowe
Mediterraneo to rzecz jasna niejedyne śródziemne morze świata. W samej Europie takim też jest nasz północnoeuropejski Bałtyk. Również niemal zupełnie zamknięte, przy tym jakieś sześć czy siedem razy mniejsze, obmywa ono jednak wyłącznie kraje europejskie, niektóre, jak dla południowej Europy np. Włochy i Hiszpania, także bardzo bliskie sobie kulturowo, tutaj zatem skandynawsko-nordyckie i (lub) protestancko-luterańskie (np. Dania i Szwecja czy Estonia i Łotwa). W języku niemieckim, historycznie nadrzędnym także dla tej części Europy, obszar ten, poprzez analogię do Śródziemnomorza, nosi nazwę Wschodniomorza (Ostseeraum). Adekwatnie do geofizycznych mórz śródziemnych istnieją na świecie geopolityczne Śródziemnomorza.
Śródziemnomorze Azjatyckie (Morze Południowochińskie). Śródziemnomorze Amerykańskie (Antyle, Karaiby, Ameryka Środkowa). Są one wszak daleko mniej rozpoznawalne, rzadko owym mianem określane, nie wykraczają też poza jeden kontynent. Śródziemnomorze Europejskie, geograficznie łączące trzy kontynenty, niegdyś unifikowane było przez Pax Romana, a potem przez Pax Christiana. Inwazja w VII wieku muzułmańskich Arabów dramatycznie rozerwała ich jedność kulturową (w tej perspektywie rozpad na Rzym i Grecję jawi się więc już jako bardzo wewnętrzny).
Można je przeto nazwać też Śródziemnomorzem Euroarabskim albo nawet jeszcze szerzej Śródziemnomorzem Euromuzułmańskim. Mimo to stanowi ono w skali świata obszar pod każdym względem bez wątpienia wyjątkowy (nb. także w sensie turystycznym). Sama zaś nazwa Morze Śródziemne pojawiła się dopiero w XVI wieku. Wcześniej akwen ten zwany był krótko Morzem (???????). Dla Rzymian było to jak wiadomo Nasze Morze (Mare Nostrum). Natomiast Arabowie i Turcy zwą je też Białym Morzem.
Dodaj komentarz