Velké Losiny
Stara papiernia u mineralnych wód
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Velké Losiny, niewielka miejscowość ? gdyż cała gmina ma niespełna 2,4 tys. mieszkańców ? leży zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy z Polską na malowniczym pogórzu Jesioników. Ma starą i ciekawą historię.
Pierwsza wiadomość o niej pochodzi z roku 1350. Przez ponad trzy stulecia, od roku 1496 do 1802 należała do majątku ? państwa w państwie ? wybitnego rodu Żerotinów. Ich dawny renesansowy zamek z końca XVI w z barokowymi przybudówkami jest jednym z najciekawszych na Morawach. Drugim sławnym obiektem, też z metryką od XVI w., jest czynna do dziś jako zabytek narodowy, wpisana na Listę Dziedzictwa UNESCO, fabryka papieru czerpanego z bardzo ciekawym muzeum. Z ekspozycją przybliżającą historię wytwarzania papieru ? i jego prekursora, pergaminu, zabytkowe maszyny i urządzenia oraz technologie. Zobaczyliśmy w tym muzeum także wyprodukowany na miejscu największy na świecie, wpisany do księgi rekordów Guinnesa, arkusz papieru czerpanego oraz produkcję ręczną różnych rodzajów tego papieru.
Trzecim i głównym magnesem przyciągającym do miasta Velké Losiny turystów i kuracjuszy jest uzdrowisko. Lecznicze właściwości losinskich wód termalnych znane i wykorzystywane były już w XVI w. Wówczas to Jan z Żerotina polecił postawić przy źródle, dla leczniczych kąpieli, drewniany budyneczek. Walory losinskiej wody z medycznego punktu widzenia jako pierwszy, w 1580 roku, opisał w księdze poświęconej mineralnym wodom morawskim, wybitny lekarz tamtych czasów Tomasz Jordan z Klausenbergu. Już wówczas były one określane ?królową wód morawskich?, zaś w XVIII w miejscowość ?książęcymi łazienkami?. W 1802 r., wraz z całym majątkiem Żerotinów, przeszła ona do rąk książąt Lichtensteinów. Była modernizowana, z czasem wokół źródeł wznoszono domy i pensjonaty tak, że pod koniec XIX w. w uzdrowisku tym oraz jego najbliższej okolicy mogło nocować około tysiąca kuracjuszy. Powstał park zdrojowy z cennymi gatunkami drzew i krzewów, zbudowano dwa stawy rybne z których pacjenci ? wędkarze korzystają po dzień dzisiejszy.
Na początku XX w uzdrowisko stało się spółką akcyjną, która zbudowała nowoczesne sanatorium. W latach międzywojennych wzniesiono dom zdrojowy oraz sanatorium dziecięce. Znaczenie lecznicze uzdrowiska wzrosło od roku 1950, gdy zaczęto leczyć w nim także poliomyelitis acuta ? chorobę Heinego-Medina, do dziś bardzo ważną specjalność Velkich Losin. Leczy się w nim choroby nerwowe dorosłych, m.in. syndromy po polio oraz choroby centralnego układu nerwowego, a także choroby dziecięce. Przede wszystkim nie gruźlicze dróg oddechowych. W przypadku dzieci leczenie odbywa się również z udziałem matek małych pacjentów. Obserwowałem m.in. z jakim poświęceniem ćwiczą one, pod okiem terapeutek, mięśnie swoich pociech.
Dodaj komentarz