Chocz
Turki umundurowane za unijną kasę
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Szukając informacji o Turkach z miasteczka Chocz (miasteczka, bo prawa miejskie odzyskało 1 stycznia 2015 roku), na stronie gminy znalazłam starą, ale ciekawą informację, datowaną na czerwiec 2013 roku: Turki otrzymały nowe umundurowanie.
Mundury kupiła gmina w ramach projektu pod nazwą Zakup hełmów i mundurów dla Straży Kościelnej ?Turki? w Choczu. Kupiono 15 kompletnych mundurów i 15 ozdobnych, metalowych hełmów. Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł 10 493,62 zł, dotacji w tym grubo ponad połowę. To bardzo piękny przykład zdobywania środków dla podtrzymywania tradycji.
Zbiórka na Turka
Turki w Choczu, podobnie jak w sąsiednich parafiach, pełnią straż przy grobie Pańskim od Wielkiego Piątku aż do Wielkiej Niedzieli. Stoją parami, zmieniają się co godzinę. Szeregowi ubrani są w czerwone kurtki i czarne spodnie z lampasem, dowódca (zdaje się jest ich dwóch) zwany rozprowadzającym spodnie ma czerwone. Hełmy złote z pomponami. Każda dwójka ma pomopny tego samego koloru. Przeczytałam, że w Wielką Sobotę ci, którzy nie pełnią służby, chodzą od domu do domu i zbierają datki pokrzykując ?zbiórka na Turka?. Tradycyjnie przeznaczano pieniądze na nowe mundury, teraz ? na lata ? rozwiązała kłopot razem z Unią gmina. Ciekawostką jest, że Turki w Choczu uczestniczą też w procesji w Boże Ciało.
Skąd się wzięły Turki w Choczu?
* Jedna z opowieści przypisuje zorganizowanie Straży Grobu Pańskiego rodzinie Lipskich herbu Grabie, właścicielom Chocza w czasie odsieczy wiedeńskiej z 1683 roku. Ponoć Lipscy wyprawili pod Sobieskim aż trzech żołnierzy, a na pamiątkę tego wydarzenia powołali na miejscu straż o nazwie Turki.
* Inna legenda odnosi wystawienie pierwszej straży do bliżej nieokreślonych ?wojen tureckich?. Źołnierze tureccy przechodzący przez Polskę zatrzymać się mieli na Prośnie. Ponoć zostali przez Choczan gościnnie przyjęci, a w dowód wdzięczności zaciągnęli wartę przy Grobie Pańskim.
* Jest tu znane i podanie znane powszechnie, funkcjonujące w większości miejscowości z Turkami: to wracający z wyprawy wiedeńskiej wielkopolscy żołnierze zatrzymali się w Choczu jak raz w Wielki Piątek. Przywdziali zdobyczne stroje i zaciągnęli straż przy Grobie Pańskim.
Co na to historia?
W tej części Wielkopolski Straże Grobu Pańskiego powstawały w wielu miejscowościach na przełomie XIX i XX wieku. Wiąże się ich powoływanie z budzeniem świadomości narodowej na wsi, z oporem przeciw zaborcy (Kaliskie było w tym czasie pod zaborem rosyjskim). Tego rodzaju bractwa były organizacjami o charakterze patriotyczno-religijnym. Zapisków żadnych nie ma, ale przypuszcza się, że Straż Grobu Pańskiego w Choczu powstała w 1903 r. , być może miała związek z 320 rocznicą odsieczy wiedeńskiej. Kościelnym patronem Straży miał być ówczesny proboszcz ks. P. Olkiewicz, cywilnym założycielem ? nieznany z imienia Czajczyński. Pamiątką z tamtych czasów jest znajdujący się w posiadaniu Turków do tej pory złoty hełm z wygrawerowanym napisem: ?J. Krzyżański ? Kalisz 1903 r.?
Co będzie w przyszłości?
W Wielką Sobotę odwiedziłam kilka podkaliskich kościołów, gdzie trzymali straże Turki ? choccy byli, mam wrażenie, najstarsi. A na stronie parafii doczytałam się ubolewania, że ?dziś wiele się zmieniło, młodzi mężczyźni do Turków się nie garną, a starsi wymierają. Szkoda byłoby gdyby blisko stuletnia ładna i pożyteczna tradycja wygasła w Choczu, w miejscowości o tak bogatej historii.
Warto wiedzieć
* Turków znajdziemy w barokowym kościele klasztorny św. Michała Archanioła z XVIII wieku. Jest on siedziba parafii, gospodarują w nim franciszkanie. Straży tureckiej towarzyszyła młodzież ? chłopcy i dziewczyny ? w habitach.
* W miasteczku jest też drugi kościół ? barokowa kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, wybudowana na przełomie XVII i XVIII wieku, obecnie nieczynna, chyba w remoncie.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- o historii Turków w Choczu na stronie parafii
- o nowych mundurach na stronie gminy
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz