Saloniki
Wewnątrz murów Kástry
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Najwięcej zabytkowych budowli zachowały Saloniki (Thessaloniki) w dzielnicy Kástra, która ocalała z pożaru miasta. Przy bulwarach i wąskich uliczkach w obrębie rzymsko-bizantyjskich murów przetrwały ruiny rzymskich budowli, bizantyjskie kościoły, tureckie domy i gmachy publiczne. Zaczęto dbać o te zabytki, odkopywać to, co pod ziemią, i solidnie je opisywać.
Pozostałości z czasów rzymskich zachowały się głównie pod ziemią. Największe wykopaliska znajdują się między ulicami Dimitriou Gounari i przyległego Platia Navarinou. Rozciągają się one na terenie pałacu cesarza Galeriusza, który był prześladowcą chrześcijan. Skazał on w 305 r. na męczeńską śmierć świętego Demetriusza ? późniejszego patrona miasta.
Powyżej poziomu gruntu zachowała się zachodnia cześć triumfalnego Łuku Galeriusza. Łuk ten wzniesiono w 297 r. dla uczczenia zwycięstwa nad Persami. Reliefy na budowli przedstawiają oprócz samego Galeriusza, również Djoklecjana i Juliusza Cezara. Łuk ten był elementem dużego rzymskiego kompleksu obejmującego Rotundę i pałac.
Rotunda to jedna z nielicznie zachowanych okrągłych budowli z czasów rzymskich. Prawdopodobnie była wzniesiona jako mauzoleum Galeriusza, później przekształcona zosała w kościół Agios Georgios, a następnie w meczet. Ścięty minaret to jedyny w mieście obiekt tego rodzaju, jaki przetrwał do naszych czasów.
Świątynia Agios Dimitrios pochodzi z V w. i powstała wkrótce po męczeńskiej śmierci świętego na miejscu jego kaźni. Jest to największy kościół w Grecji, niemal całkowicie odbudowany po wielkim pożarze w 1917 r. Pożar oszczędził tylko absydę i kolumnady. Nad nimi, po obu stronach ołtarza, zachowało się sześć niewielkich mozaik przedstawiających m. in. św. Demetriusza. Po pożarze odkryto kryptę, w której więziono męczennika. Świadczy o tym znaleziony w tym miejscu relikwiarz. Przy dzisiejszym Platia Dikastirion rozciągało się rzymskie forum. Archeolodzy sporo już odsłonili i prace trwają nadal.
Uliczki w Kástrze są dość strome i prowadzą do brzegu morza. Pod koniec XX w. były tu jeszcze rozsypujące się domy, a teraz, po remontach, jest tu wiele tawern i restauracji. Niedaleko nabrzeża stoi kościół Agia Sofia (Świętej Mądrości Bożej) zbudowany w VIII w. na wzór kościoła w Konstantynopolu (Stambuł, Istanbul) ? Hagia Sofia. Kopułę o średnicy 10 m zdobi scena Wniebowstąpienia, z apostołami przyglądającymi się, jak aniołowie wznoszą Chrystusa do nieba.
I już schodzimy na bulwary nadmorskie. Tu stoi symbol Salonik czyli Lefkos Pirgos (Biała Wieża). Została ona zbudowana w czasie krótkiej okupacji weneckiej. Miała wzmacniać rzymsko-bizantyjskie mury miejskie. Turcy przekształcili ją w więzienie. W 1826 r. wymordowali tu buntujących się janczarów. Wtedy też nazwano ją Krwawą Wieżą. Po 1912 r. Grecy pomalowali wieżę na biało. Z kolei w 1985 r. farbę usunięto. Na dachu wieży znajduje się kawiarnia, a z niej ładny widok na Kástrę i bulwar. Na bulwarze stoi również sporych rozmiarów pomnik Aleksandra Wielkiego.
Niegdyś Białą Wieżę łączył mur obronny z Wieżą Łańcuchową w północnej części fortyfikacji. Za Wieżą Łańcuchową rozciąga się Eptapirgio (Siedem Wież). W ciąg tych wież włączono częściowo mury wczesnochrześcijańskiego akropolu. Podjeżdżamy tam autokarem aby zobaczyć całą, wspaniałą panoramę Salonik…
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- Film autorki: Saloniki cz. I; cz. II
- o historii Salonik w naszym portalu
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz