Zemplínska šírava
Wielka woda u stóp gór Wyhorlat
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zalew Zempliński (Zemplínska šírava), sztuczny zbiornik wodny we wschodniej Słowacji, położony jest pięknie.
Od północy zamyka widnokrąg wysoki na ponad tysiąc m n.p.m. grzbiet gór Wyhorlat (Vihorlat) z kulminacjami na szczytach Vihorlat i Sniński Kamień. Od południa otwiera się rozległa przestrzeń Niziny Wschodniosłowackiej, która jest częścią Niziny Panońskiej (Węgierskiej).
Biegun ciepła
Takie położenie sprawia, że jest tu bardzo ciepło. Latem więc zbiornik służy wszelakiej wodnej rekreacji. Ośrodki turystyczno-wypoczynkowe skupiają się na zachodnich i północnych brzegach zalewu, u stóp Wyhorlatu. To przede wszystkim Biela Hora, Kamenec, Hôrka, Kaluža, Klokočov i Paľkov. W ośrodkach tych znajduje się baza noclegowa, wypożyczalnie sprzętu wodnego, rowerów itp. Miejscowości te są też dobrym punktem wyjścia na górskie wędrówki. Z przystani w miejscowościach Hôrka i Kaluža można wybrać się za 5 euro w 50-minutowy rejs stateczkiem po jeziorze. Przyjemna przejażdżka. Brzegi zalewu szpecą tylko nieco pozostałości budowli z epoki słusznie minionej, które nie przetrwały próby czasu. Ale może doczekają się niebawem ponownego zagospodarowania lub chociażby rozbiórki. Wschodnia część jeziora porośnięta jest trzcinami i stanowi rezerwat ornitologiczny (na 622 ha), w którym żyje blisko sto gatunków ptaków, w tym rzadkie i zagrożone.
Gospodarcza inwestycja
Zalew Zempliński zbudowano w latach 60. XX wieku. Wodą z pobliskiej rzeki Laborec, doprowadzonej na miejsce specjalnym kanałem (Šíravský kanál) zalano wielkie błotniste obniżenie terenu nazywane Podwyhorlackimi błotami (podvihorlatské blatá). Zbiornik ma charakter retencyjny. Celem przedsięwzięcia była regulacja stosunków wodnych na obszarze intensywnie wykorzystywanym rolniczo, ochrona przed powodziami, a także zapewnienie wody dla budowanej równolegle wielkiej elektrowni cieplnej Bojany. O wczasowiczach i wypoczynku nikt wtedy praktycznie nie myślał.
Całkiem spore jezioro
Zapora jest długa, ma ponad 7 km, ale niska: w najwyższym punkcie ma 12 m, przeważnie 6-8 m. Utrzymuje ona sztuczne jezioro, którego powierzchnia, zależnie od stanu wód waha się znacząco ? od 22 do 35 km kw. To drugi co do wielkości sztuczny zbiornik wodny na Słowacji, po Liptowskim Morzu (Liptovská Mara). Przeciętna głębokość akwenu wynosi 9,5 m, w najgłębszym miejscu ? ok. 15 m. Woda nagrzewa się więc łatwo i jest stosunkowo ciepła latem.
Wzloty i upadki
Turystyka zaczęła rozwijać się tu w latach 70. Pobudowano wtedy hotele, kempingi, ośrodki wypoczynkowe na miarę tamtych czasów. Niestety. Już dekadę później woda została bardzo zanieczyszczona ściekami pochodzącymi z zakładów chemicznych w Strážskem. Po transformacji 1989 r. ośrodki padały jeden za drugim. Ale od 2013 r., gdy woda w zbiorniku znów została uznana za zdatną do kąpieli, turyści zaczęli wracać. Powstaje też dla nich nowoczesna infrastruktura, z rozwijającym się od lat kilku parkiem termalnym Šírava. Ale o nim napiszę osobno.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz