Rudawy
Do zabytków techniki rowerem i pieszo
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
* Dippoldiswalde. Na terenie dawnych kopalń archeolodzy odkryli unikatowe zabytki techniki potwierdzające wydobycia srebra na przełomie XII i XIII wieku. Wiele z nich można zobaczyć w lokalnym muzeum.
* Altenberg-Zinnwald. Tu ochronie podlega wielowarstwowy krajobraz górniczy pozostały po wydobyciu cyny, pionierskie systemy gospodarki wodnej i technologii przeróbki rudy od XV wieku. Wielką atrakcją tego miejsca jest ogromne górnicze zapadlisko koło Altenbergu (Altenberger Pinge), powstałe po zawaleniu się systemów komór i korytarzy służących do wydobycia cyny. Dziura w ziemi ma dzisiaj średnicę około 400 m i głębokość aż 150 m. Wydobycie rudy cynytrwało tu do 1991 roku. Tuż obok Muzeum Górnictwa z niewielkim skansenem i podziemną trasą turystyczną. Na taras widokowy nad dziurą można wejść pod opieką przewodnika..
* Lauenstein. Zamek był siedzibą administracyjną dworskiego górnictwa cyny rodziny von Bünau. Obecnie to Muzeum Rudaw Wschodnich, które prezentuje wystawy na temat historii budowy zamku oraz minerały z regionu.
* Freiberg. To tutaj wybuchła pierwsza poważna gorączka srebra w regionie. Intensywny rozwój osady zaczął się w drugiej połowie XII wieku, po odkryciu bogatych złóż srebra. Od tego czasu aż do zamknięcia ostatniej kopalni w 1968 rozwój miasta był ściśle związany z górnictwem i hutnictwem srebra, a potem również ołowiu i cynku. Tutejszy zamek powstał dla nadzoru nad kopalniami i hutami a w 1765 otwarto tu pierwszą na świecie wyższą uczelnię górniczą (Bergakademie). Dziś zamek mieści muzeum minerałów i siedzibę Saksońskiego Archiwum Górnictwa. Niezależnie od tego górnicze ekspozycje znajdziemy w Muzeum Miasta i Górnictwa (Stadt- und Bergbaumuseum) , które posiada ciekawe kolekcje związane z życiem górników i hutników. Jest też muzeum górnictwa i mineralogiczne przy akademii górniczej. W tym mieście znajduje się najstarsza kopalnia-muzeum z trasą turystyczną (Herkules-Frisch-Glück) w Saksonii.
* Hohen Forst. Jeden z najstarszych i najlepiej zachowanych krajobrazów górniczych w Rudawach znajduje się w okolicach wsi Hartmannsdorf, Langenweißbach i Kirchberg. Niezwykłe górnicze relikty archeologiczne po wydobyciu srebra z XIV i XV wieku są wyraźnie widoczne na powierzchni. Udostępniono je zwiedzającym poprzez 5-kilometrową ścieżkę przyrodniczo-górniczą „Zum Hohen Forst”. Dostęp od drogi B93 w pobliżu Kirchbergu.
* Schneeberg. Krajobraz górniczy barokowego miasteczka związany jest z wydobyciem i przetwórstwem srebra i kobaltu od XVII do XVIII wieku. Pozostałości kopalni zakładów towarzyszących są pięknie utrzymane i w części dostępne do zwiedzania. Ciekawostką miasteczka jest Muzeum Górniczej Sztuki Ludowej (Museum für bergmännische Volkskunst).
* Zschorlau. Fabryka niebieskiej farby Schindlera to wyjątkowo dobrze zachowany zakład, który produkował błękit kobaltowy od XVII do XIX wieku. Wtedy produkcja niebieskie barwniki z Rudaw zdominowały Europę. Cały kompleks produkcyjny oraz infrastruktura administracyjna i mieszkalna zachowały się niemal w całości.
* Annaberg-Frohnau. Zespoły technologiczne naziemne i podziemne w tych dwu miejscowościach dokumentują przejście od wydobycia srebra przez eksploatację rud kobaltu bizmutu i niklu w XVIII wieku, aż po wydobycie uranu w XX w. Jednym z ciekawszych zabytków jest kuźnica (Frohnauer Hammer) posadowiona nad rzeczką Sehma, objęta ochroną jako pierwszy zabytek techniki w Niemczech już w 1907 roku.
* Pöhlberg. Tutejsze szyby były najważniejszymi kopalniami srebra i miedzi w regionie. Wydobywane tu rudy były przetwarzane w Saigerhütte Grünthal od 1537 r. To unikatowe w skali europejskiej świadectwo przedprzemysłowego wytopu i obróbki rud miedzi zawierających srebro. Kompleks był niezależną gminą z własną jurysdykcją. Oprócz budynków produkcyjnych i administracyjnych znajdują się tu również budynki mieszkalne i gospodarcze.
* Buchholz. Krajobraz górniczy na południowy zachód od tego górniczego miasteczka jest pozostałością wydobycia cyny od XV do końca XVIII wieku. Natomiast dwie ogromne hałdy dominujące nad okolicą (o wysokości 30 i 20 m) są pozostałością po wydobyciu uranu.
* Marienberg. Historyczna starówka górniczego miasteczka jest niezwykłym przykładem miejscowości założonej planowo, na surowym korzeniu, w bezpośrednim sąsiedztwie bogatych i różnorodnych złóż rudy. Planowanie miasta w 1521 r. oparto na modelu renesansowym, który zastosowano tu po raz pierwszy na północ od Alp.
* Lauta. W górniczym krajobrazie dominują hałdy pozostałe po wydobyciu rudy srebra. Każda hałda oznacza pierwotną lokalizację szybów. Odległość między hałdami pokazują wielkości pól wydobycia. Najstarszy istniejący szyb pochodzi z XVIII w.
* Ehrenfriedersdorf. Największą ciekawostką tego obszaru są pozostałości zbudowanego w XVI w systemu pompowania wody „Ehrenfriedersdorfer Kunstgezeug”, który był używany przez około 200 lat jako dominująca na świecie technologia odwadniania kopalń.
* Eibenstock. Tu charakterystycznym motywem krajobrazu górniczego jest duże zagęszczenie zawalonych szybów, kopalń odkrywkowych i podziemnych, zakładów przetwórczych i szlaków transportu rudy, pomiędzy którymi znajdują się niewielkie tereny rolnicze. Wydobycie rudy cyny trwało od XIV do XIX wieku. Cynę przetwarzano w okolicznych kuźnicach, z których rozwinęła się produkcja blachy ocynowanej o znaczeniu europejskim.
* Rother Berg. Tu wydobywano żelazo. Silny popyt na narzędzia, osprzęt i wyroby z żelaza był ściśle związany z wydobyciem srebra w regionie. Zachowała się kuźnica – Erlahammer – w której przetwarzano surowiec od XVII do końca XIX wieku.
* Wildbach. Wydobycie rudy uranu w XX w zostało ukształtowane przez wyścig zbrojeń. Pozostały po nim szyby, sztolnie i hałdy. Rozpoczęta na początku lat 90. rekultywacja krajobrazu wyznaczyła nowe międzynarodowe standardy dla rekultywacji byłych terenów górniczych.
Artykuł powstał w ramach kampanii:
Bardzo ciekawe są zbiory kamieni na zamku. Naprawdę warto zobaczyć. Oto fotki na zachętę
I takie, trochę falliczne :)
Bardzo ciekawy jest gmach w którym teraz jest muzeum miejskie i górnictwa we Freibergu. Warto zwrócić uwagę na sklepienie z XV w. W tym gmachy mieścił się od XV do XVII wyższy urząd górniczy.