Hallstatt
Kwiaty na czaszkach, jak na nagrobkach…
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Pocztówkowym symbolem miejscowości Hallstatt w Górnej Austrii, tej która nadała nazwę kulturze halsztackiej z epoki żelaza, jest kościół z wysoką wieżą tuż nad jeziorem. To kościół ewangelicki.
Ale będąc w tym miasteczku warto odnaleźć katolicki kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Matki Bożej, nazywany też Maria am Berg. Stoi on na stromym zboczu, otacza go malowniczy cmentarz z kostnicą. W jej wnętrzu w równych rządkach leży 1200 ludzkich czaszek, z których 610 ozdobionych jest kolorowymi malunkami.
Liście dębu i kwiaty róży
Składają się na nie symbole krzyża, imiona i nazwiska ludzi, do których te czaszki należały, daty ich urodzin i śmierci, czasem oznaczenie profesji, a przede wszystkim ornamenty roślinne. Czaszki mężczyzn ozdobione są wieńcami z liści dębu i lauru, symbolizujących męstwo i zwycięstwo, czaszki kobiet oplatają ornamenty przedstawiające pędy bluszczu i kwiaty róży. To symbole życia i miłości. Czaszki uporządkowane są według rodzinnego pokrewieństwa i dat śmierci. Najstarsze pochodzą z XVIII w., większość z XIX w.
Z braku miejsca
Kaplica istnieje od XII w, nosi wezwanie św. Michała Archanioła. Jednak pierwsze czaszki złożono w niej w 1720 r. Ten przedziwny proceder ma bardzo praktyczne korzenie. Ponieważ cmentarz był mały i niemożliwe było jego powiększenie, brakowało miejsca na kolejne pochówki. Najpierw więc próbowano grzebać zmarłych pionowo. Gdy i to nie pomogło, zaczęto po 10-20 latach od pochówku otwierać groby i ekshumować szczątki. Oczyszczano je, suszono na słońcu i składano w kaplicy zwalniając miejsce kolejnym zmarłym. Tak jak groby ozdabia się kwiatami, tak ? z miłości do zmarłych ? ozdabiano ich czaszki.
Współcześnie?
Ostatnia z nich została umieszczona w kaplicy w 1995 r. Należy do zmarłej w 1983 r. kobiety. Można ją poznać po zachowanym złotym zębie. Także i dziś możliwa jest ta forma pochówku, ale zainteresowany musi zapisać swą wolę w testamencie. Wtedy po 15 latach kości zostaną ekshumowane, oczyszczone chemicznie i zdeponowane w kaplicy. Jednak najczęstszą formą współczesnych pochówków jest w tym miasteczku kremacja i złożenie urny z popiołami na cmentarzu.
Kościelne ciekawostki
Kościół farny w Hallstatt jest niewielki, gotycki, zbudowany w 1505 r., w miejscu poprzedniego romańskiego z 1150 r. Po tamtym pozostała wieża, dziś ukryta pod barokowym hełmem. Budowla ma rzadką konstrukcję: jest halowa, dwunawowa, przedzielona rzędem kolumn, z dwoma, jakby równorzędnymi gotyckimi ołtarzami w każdej z naw. W nawie północnej (lewej) znajduje się tryptyk maryjny z 1519 r. W 1987 r. skradziono obrazy z jego skrzydeł. Na znak straty zastąpiły je czarno-białe fotografie. Jednak skradzione obrazy zostały w marcu 2017 roku znalezione we Włoszech i wróciły do Austrii w październiku. Teraz są eksponowane w Linzu i docelowo mają wrócić do Hallstatt. Główne wejście do kościoła ozdabia duży portal powstały w 1519 roku, a nad nim dwa freski nieznanego mistrza.
Warto wiedzieć
* Wstęp do kaplicy czaszek kosztuje 2 euro. Można fotografować, dostaniemy też wydrukowaną (do zwrotu) informację po polsku. Wstęp do kościoła jest bezpłatny.
* Hallstatt leży u stóp masywu Dachstein w Alpach Salzburskich. Należy do historycznego regionu Salzkammergut, wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod nazwą Krajobraz kulturowy Hallstatt?Dachstein/Salzkammergut.
Dodaj komentarz