Rostock
Hanzeatycki zegar astronomiczny

To jedyny na świecie tego typu zegar „chodzący”, z zachowanymi prawie wszystkimi oryginalnymi częściami. Należy do typu hanzeatyckich zegarów astronomicznych będących mechanicznymi arcydziełami.
fot: Halina Puławska
Rostock. Hanzeatycki zegar astronomiczny
Wskazówka wychodząca z dysku środkowego pozwala odczytać znak zodiaku, datę, dzień tygodnia, miesiąc i liczbę dni w nim, wschód słońca, długość dnia i nocy, starożytne i chrześcijańskie cykle mierzenia czasu.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Judasz stoi za drzwiami

Stojąca w dolnym, lewym rogu postać ze wskaźnikiem skierowanym na datę, pochodzi prawdopodobnie z czasu gruntownej renowacji zegara prowadzonej w okresie wojny trzydziestoletniej w XVII w. (przez Andreasa Brandenburga i Michaela Grote). W tym czasie zainstalowano również mechanizm pozytywkowy, z brzmiącymi co godzinę kurantami, które w południe i o północy wprawiają w ruch barokowe figury 12. apostołów (dwa razy po sześć figur), przesuwające się po balkoniku. Apostołowie otrzymują błogosławieństwo Chrystusa i chowają się. Tylko Judasz zostaje przed zamkniętymi drzwiami na następne 12 godzin. Scena ta rozgrywa się na zwieńczeniu zegara. Figurka Chrystusa stoi na balkoniku.

O strukturze wszechświata

Zegar astronomiczny w koście NMP w Rostocku zbudowany został nie tylko do oznaczania czasu. Ma symbolizować boską strukturę wszechświata. Zleceniodawcami pierwotnego zegara astronomicznego było tzw. bractwo godzinkowe – kalandy (niem. Kalandbrüder, łac.Calendarii fratrem), którego członkami były persony z wyższych sfer. Kalandy miały swoje kaplice w kościołach i opatrzone były bogatymi fundacjami i przywilejami. Funkcjonowały głównie w północnych Niemczech.

Gdy skończy się czas…

Działanie kalendarza ma oczywiście swój limit czasowy. Jest nim rok – 2017! A co dalej? Obliczona na następne 133 lata obowiązywania, nowa tarcza kalendarza zainstalowana zostanie 1 stycznia 2018 r.  Dla Rostoku to rok jubileuszowy. Hanzeatyckie miasto świętować będzie 800 lat nadania mu praw miejskich.

* * * 

Fantastyczne! To mało powiedziane…

Warto wiedzieć

* Zegar uniknął zniszczeń podczas II wojny. W 1943 r. został zamurowany. Wydobyty w 1951 r. poddany został konserwacji w latach 1974-77.
* Już na początku XIV w. pojawiły się pierwsze mechaniczne zegary z tzw. wychwytem mechanicznym, poprzednicy dzisiejszych mechanicznych zegarów. Pod koniec tegoż wieku wszystkie większe miasta miały swoje zegary – w kościołach, na ich fasadach, a głównie na wieżach. Wyposażano je również w dzwon, gong, bim bam – słyszalne dookoła. To one  odmierzały i regulowały czas codziennego życia społeczności. Siłą napędową tych zegarów, początkowo pozbawionych tarcz i wskazówek, była siła mechaniczna tworzona przez obciążnik lub sprężynę, a prawidłową prędkość mechanizmu kół zębatych zapewniał regulator. Innowacją wprowadzoną w 1300 r. była ta sama długość godzin w dobie.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 

Komentarze: 2

    emos, 16 lutego 2020 @ 11:08

    Zapraszam do Gdanska. Tu takze istnieje oryginalny, zachowany zegar, ktory jest autorstwa Hansa Dueringera i ktorego budowe zegarmistrz ten rozpoczal juz w latach 60. XV w. Zegar w Rostocku to wprawka mistrza ☺

    Waldemar, 24 lutego 2020 @ 18:55

    Astronomiczny zegar Davida Sancto Cajetano .
    Kto umie doczytać na tym zegarku czas i porę roku ?

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij