Agios Neophytos
Klasztor świętego Neofita
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Niespełna 10 kilometrów od centrum miasta Pafos na południowym zachodzie Cypru znajduje się jedno z najważniejszych ortodoksyjnych sanktuariów i miejsc pielgrzymkowych. To monastyr Agios Neophytos ? świętego Neofita.
Najpierw jedzie się do niego drogą krajową B7, a następnie skręca w lewo w lokalną E707. Klasztor położony na zboczu gór powstał na początku XII w., rozbudowany został głównie w XV w. Znaczna część tego zespołu architektonicznego i centrum pielgrzymkowego jest jednak stosunkowo nowa.
Pustelnik, filozof, święty
Święty Neofit (Neofitos) jest jednym z najważniejszych cypryjskich świętych. Był pustelnikiem i ascetą, ale również autorem cennych ksiąg, z których część dotrwała do naszych czasów. To przede wszystkim esej historyczny opisujący dosyć szczegółowo współczesne mu życie na wyspie i zajęcie jej przez krzyżowców. Ponadto pisał traktaty filozoficzne, opracował zbiór przepisów dla zakonników, napisał manuskrypt o ceremoniale kościelnym oraz kilka hymnów. Neofitos pochodził z Lefkary i w tym odludnym wówczas miejscu znalazł dogodne miejsce na swoją pustelnię w której spędził kilkadziesiąt lat. Według legendy własnoręcznie wykuł w piaskowcowej skale zbocza góry trzy jaskinie. W jednej z nich urządził kościół, w drugiej kaplicę, a w trzeciej położonej najwyżej swoją celę ? pustelnię. Z czasem dołączyli do niego inni mnisi i uczniowie, pustelnię odwiedzali ludzie, więc w tej celi chował się i pisał księgi oraz traktaty. Jest to najstarsza część monastyru zwana encleistra ? pustelnią. Skalny kościół i połączona z nim kaplica obudowane zostały, już w czasach znacznie nam bliższych, nawą z trzema arkadami oraz prostokątną wieżą z płaską kopułą. Wchodzi się do nich po kamiennych schodach jak gdyby przyklejonych, wraz z całą nową częścią tego zespołu, do skalnego zbocza góry. Stanowią one dziś kaplicę Świętego Krzyża którą można zwiedzać. I warto, gdyż ściany i stropy jaskiń pokryte są cennymi freskami i malowidłami. Podobno najstarsze namalował sam Neofitos, później inni mnisi. Należą one do najcenniejszych malowideł bizantyjskich z XII-XV w. na Cyprze.
Cenne bizantyjskie freski
Sceny przedstawiają ostatnie dni życia Jezusa. Nauczającego, z apostołami, Ostatniej Wieczerzy, zdrady Judasza, na sądzie przed Piłatem, w drodze na Golgotę, Ukrzyżowanie. A także kilka jego wizerunków, wśród nich duży Pankratora ? Władcy Świata, namalowany w kręgu na niskim, ukośnym stropie. Ponadto Maryi z apostołami i kilka innych scen oraz postaci świętych. Oglądając je warto pamiętać, że treść tego malarstwa musiała docierać w czasach gdy ono powstawało, przede wszystkim do niepiśmiennych wiernych. Była więc pewnego rodzaju komiksem przedstawiającym najważniejsze sceny z Nowego Testamentu. Stan zachowania tych malowideł jest różny, ale niektórych znakomity, zważywszy że przez wieki znajdowały się one w pieczarach z praktycznie nieosłoniętymi wejściami. Dawnej pustelni ? celi Neofita wykutej znacznie wyżej, z dobudowanym do niej współcześnie dojściem metalowymi schodami, turyści oglądać nie mogą. Są w niej drewniane ławy i pulpit przy którym pracował późniejszy święty oraz wykute w skale półki na księgi. Stoi też kamienny sarkofag, nad nim zaś jest fresk przedstawiający scenę Zmartwychwstania.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz