Pod opieką Matki Boskiej Bolesnej

Matka Boska haczowska zasłynęła wkrótce łaskami. Może nie na cały kraj, ale na okolicę. Zaczęli ściągać pielgrzymi i stary kościół stał się za ciasny. Dla Matki Boskiej Bolesnej dobudowano kaplicę, na wota ? skarbczyk, a wieżę ? dla większej chwały. W XVII i w XVIII wieku pielgrzymowanie stało się modne. Ludzie ściągali nawet z najdalszych wsi. Przychodzili tu już w sobotę i czekali pod kościołem do porannego nabożeństwa. Pobudowano więc im podcienia, zapewniające schronienie przed deszczem i wiatrem. Takie konstrukcje budowano przy wielu kościołach, do których wierni przychodzili z daleka. Nazywa się je sobotami.

I dziś pielgrzymuje się do Matki Boskiej Bolesnej. W 1997 roku, podczas mszy w Krośnie, ojciec święty Jan Paweł II koronował haczowską Pietę. Odpusty odbywają się dwa razy w roku, w piątek przed Niedzielą Palmową i 15 sierpnia, w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

O krok od zniszczenia

Tuż przed wybuchem II wojny światowej haczowianie pobudowali nowy kościół. Duży, przestronny, murowany. W 1944 roku, bardzo niedaleko stąd toczył się wielki bój o Przełęcz Dukielską. Rosjanie chcieli przez największe obniżenie w łuku Karpat pójść na pomoc słowackiemu powstaniu. I przeszli. Zniszczenia jednak były ogromne, dosięgły też haczowskiego kościoła. Parafianie przenieśli się więc do nowej świątyni, a na nadszarpniętym zabytku łapę położyło państwo.

I nie bardzo wiedziało, co z nim zrobić. Pomysły były różne: a to przenieść do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, a to gdziekolwiek, do innej miejscowości, a to urządzić filię skansenu na miejscu… Na szczęście nic się nie udało. Tyle, że zabrano część wyposażenia i wywieziono trochę do Sanoka, trochę na skład w pobliskim dworze w Krościenku.

W drodze na światową listę

W 1980 roku, w czasach pierwszej Solidarności, państwo oddało kościół Kościołowi. W nienajlepszym stanie jednak. Prace renowacyjne i konserwatorskie trwały przez dwadzieścia lat, aż w millenijnym roku konsekrowano go ponownie.

Trzy lata później  świątynię pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Michała Archanioła wpisano na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. A razem z nią inne małopolskie drewniane kościoły: w niedalekim Bliznem, w Binarowej, Sękowej, Lipnicy Murowanej i Dębnie.

Przeczytaj także...

Kraków. Kościół św. Barbary, mojej patronki

Autorka: Barbara Górecka

Z kościołem św. Barbary związane jest też podanie mówiące, że został on wykonany przez murarzy krakowskich, jako wotum, a do wzniesienia jego użyto cegły pozostałej z budowy kościoła Mariackiego.

Iwonicz. Drewniany kościół ma pięćset lat

Autorka: Barbara Górecka

Kościół ten należy do największych i najciekawszych zabytków drewnianej architektury sakralnej z drugiej połowy XV wieku w Małopolsce i na Podkarpaciu. Został zbudowany w latach sześćdziesiątych XV wieku.

Haczów. Drewniany gotyk na liście UNESCO

Autor: Cezary Rudziński

Zgodnie z tradycją potwierdzaną przez badania, początki tej najstarszej świątyni we wsi związane są królową Jadwigą, pierwszą żoną Władysława Jagiełły. Była to budowla solidna, wzniesiona pod koniec XIV w.

Poczytaj więcej o okolicy:

Kasina Wielka. Zagórzański kościół całkiem jak nowy

Powroźnik. Najstarsza wśród łemkowskich cerkwi

Laskowa. Skansen na Jędrzejkówce

Lipnica Murowana. Muzyka Zaklęta w Drewnie