Manětin
Perła baroku w małym miasteczku

Szczególną rolę w budowie oraz dekorowaniu pałacu odegrała Maria Gabriela Lażańska. Owdowiała w wieku 20 lat, z czwórką dzieci, potrafiła przekształcić Manětin w ważne centrum kultury i życia towarzyskiego.
Tagi:
fot: Cezary Rudziński
Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
Ekspozycja prezentuje życie bogatej szlachty od XVII, do połowu XX wieku.
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
  • Manětin. Perła baroku w małym miasteczku
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Około 30 km na północ od Pilzna, w Czechach zachodnich, leży niewielkie, liczące nieco ponad 1,1 tys. mieszkańców oraz 250 domów i budynków, miasteczko Manětin. 

Turystów przyciąga tu barokowy pałac, nazywany też zamkiem. O ciekawej historii, dostępny dla zwiedzających od maja do października.

Od 1169 roku

Miasteczko leży w dolinie potoku Manetinskiego, na południowych zboczach Chlumskiej hory (góry), przy dawnym trakcie z Pragi do Chebu. Po raz pierwszy wspomniane zostało już w roku 1169, gdy czeski król Władysław II (1110-74) z dynastii Przemyślidów podarował je praskiemu zakonowi rycerskiemu joannitów. Wymusili oni na jednym z jego następców, Wacławie I (1230-53), przyznanie im w roku 1235 praw do sądu oraz zbudowania umocnień. Wznieśli więc niewielką twierdzę i klasztor.

W roku 1420 król Zygmunt Luksemburski (1368-1437, panował od 1419) przekazał dobra manietinskie w zastaw Bohuslavowi ze Švamberku. Po nim, jako margrabia, przejął je jego brat Hynek Kruszyna, Był to okres wojen husyckich i walk wewnętrznych w Czechach. Z innych faktów historycznych warto wspomnieć, że jego syn, Bohuslav, odkupił w 1483 r. te dobra od joannitów, a w 1544 r. ród Szwamberków sprzedał je. Wśród następnych właścicieli  wyróżnił się ród Hrobczyckich, którzy władali dobrami w latach 1560-1617 i zbudowali na miejscu twierdzy renesansowy zamek.

Zasłużony ród hrabiów Lażańskich

W okresie wojny 30-letniej stał się on, wraz z miasteczkiem i dobrami, własnością – szczegóły pomijam – rodu Lażańskich, którzy władali nimi aż do nacjonalizacji w roku 1945. Był to czas znacznego rozwoju Manětina i radykalnych zmian w zamku. Wymusił je pożar w roku 1712, którego pastwą padł nie tylko on, ale również kościół, szkoła i połowa miasteczka. Ówczesny właściciel, Wacław Józef Lażański, z żoną Maria Gabrielą, zlecili odbudowę, a w rzeczywistości budowę nowego zamku – pałacu, w stylu baroku, tyrolskiemu architektowi Tomaszowi Haffeneckrowi.

Jego projekt nigdy nie został w pełni zrealizowany, prawdopodobnie ze względów finansowych, ale jak wyglądał, można obecnie zobaczyć na sufitowych freskach w największej, reprezentacyjnej sali pałacu, namalowanych w roku 1730 przez Johanna Filipa Bornschlegela. Szczególną rolę w budowie oraz dekorowaniu nowej siedziby odegrała wspomniana już Maria Gabriela Lażańska. Owdowiała w wieku 20 lat, z czwórką dzieci, potrafiła nie tylko wykonać ogromną pracę, ale także przekształcić Manětin w ważne centrum kultury i życia towarzyskiego.

Emancypantka, podróżniczka i amatorka karcianego hazardu

Była jedną z najbardziej wyemancypowanych czeskich arystokratek tamtej epoki. Lubiła podróże, z włoskich przywiozła dary od dwu papieży: relikwie św. Justyny i Innocencji, które złożyła w miejscowym kościele.  Przywiozła też z Italii czarnoskórego służącego oraz… przepis na makaron, nieznany wówczas w Czechach. Uwielbiała grę w karty, sporo przegrywając i…zapisując przegrane. Jedna z anegdot na ten temat opowiada, że przed utratą całego majątku uratował ją pewnego razu lokaj Karasek, który podglądając podczas nalewania wina karty innych graczy i widząc zbliżająca się przegraną, przewrócił stół z winem, przerywając w ten sposób partię.

Otrzymał za to w nagrodę młyn na rzece Strzela, który do dziś nazywany jest Młynem Karaska. Hrabina posiadała też pałac w Pradze. Znana była z szacunku do swoich pracowników. To z jej inicjatywy namalowana została, około 1716 r., unikatowa dziś, galeria kilkunastu portretów naturalnej wielkości jej służby. To jedna ze współczesnych atrakcji pałacu obok ponad 80 barokowych, kamiennych rzeźb przed pałacem, w jego wnętrzach i ogrodach.

Zachowane dzieła sztuki i architektury

W czasach Marii Gabrieli tworzyli w pałacu znani artyści. Malarze: Petr Brandl i Emil Kristian Bentum, architeksci Jan-Błażej Santini-Aichel i Jan Jiři Hess, rzeźbiarze Štepan Borovec i Josef Herscher, a także…. kompozytor Jan Josef Brixi. Wspomniany park, początkowo w stylu angielskim, później z drugą częścią, oddzieloną potokiem, francuską, założono w roku 1809. Obecnie można w nim oglądać nie tylko roślinność, rzeźby i małą architekturę, ale również zrekonstruowaną oranżerię i owalny basen. Ponadto mały staw rybny i altana na szczycie sztucznego pagórka. Jednopiętrowy pałac z mansardami, z frontonem na północ od strony miejskiego placu oraz ogrodem z tylnej, południowej, rozciąga się na dosyć długiej przestrzeni.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij