Palmiry
Miejsce Pamięci, współczesne muzeum
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jak przez mgłę pamiętam stare muzeum w Palmirach, w środku Puszczy Kampinoskiej. Weszłam tam raz, nie więcej, choć cmentarz w Palmirach odwiedzam od czasu do czasu, także ze względu na rodzinne groby.
Nie więcej, bo męczącej martyrologii nie lubię. A stare, tradycyjne muzeum wiało nudą. Jakieś dokumenty w gablotkach, jakieś resztki przedmiotów, zdjęcia. Potem to muzeum zamknięto i zaczął się długi remont.
Miejsce Pamięci zamiast Walki i Męczeństwa
Wiosną 2011 roku otwarto nowe muzeum. Przebudowano gmach, zaaranżowano nowoczesną ekspozycję. Zmieniono nawet nazwę. Teraz to Muzeum – Miejsce Pamięci zamiast istniejącego tu od 1973 roku Muzeum Walki i Męczeństwa. Chyba słusznie. Placówka gromadzi fotografie, dokumenty, relacje i inne pamiątki związane z ofiarami hitlerowskich egzekucji. W palmirskim lesie Niemcy zamordowali ponad 1700 Polaków i Żydów.
Współczesna forma
Nowy, ascetyczny budynek zaprojektował architekt Szczepan Wroński. Bryła z trzech stron zamknięta jest litym murem przykrytym blachą „postrzelaną” pociskami. Od frontu przez przeszkloną ścianę widać równe szeregi mogił na cmentarzu. Wewnątrz, w czterech cylindrach rosną nieduże jeszcze drzewa. Gdzieś czytałam, że sosny, ale widziałam (i tak też jest na zdjęciu) – brzozy. A co tam! Sosnowe suche konary umieszczono w wielu miejscach, są elementem ekspozycji. Co jednak oznaczają? Nie wiem. Zwiedzającym towarzyszy poważna, stosowna do miejsca muzyka i głos lektora wyczytującego nazwiska pochowanych tu ludzi. Jak napisano na stronie muzeum: Najnowsze techniki multimedialne są narzędziem scenograficznym do przekazywania szczegółowej wiedzy historycznej. Informacje w postaci tekstów drukowanych i nagrań do odsłuchu ilustrowane są dokumentami, fotografiami i innymi pamiątkami.
Ważne treści
Choć muzeum upamiętnia przede wszystkim ofiary hitlerowskich egzekucji, to ekspozycja odnosi się też do wcześniejszych czasów. Zwiedzanie zaczynamy od wspomnienia powstańców styczniowych, którzy ukrywali się i walczyli w Puszczy Kampinoskiej. Dalej informacje o wykorzystaniu tego miejsca w czasach II Rzeczypospolitej (wojsko miało tu magazyny amunicji) oraz o podziemnej walce z okupantem od Kampanii Wrześniowej po Powstanie Warszawskie. Centralna część wystawy dotyczy wojennego terroru i masowych egzekucji w palmirskim lesie, ostatnia – ekshumacji i organizowania cmentarza i muzeum. Wiedzy, informacji – moim zdaniem – mnóstwo. W przystępnej, stonowanej ale nie nudnej, formie.
Warto wiedzieć
* Muzeum czynne jest od wtorku do niedzieli w godz. 9-15. Wstęp jest bezpłatny!
* Dojazd samochodem – z krajowej „siódemki” za drogowskazem Palmiry (od Warszawy – tuż za Łomiankami).
* Pieszo lub rowerem jednym z licznych szlaków w Puszczy Kampinoskiej; najbliżej z Truskawia (autobus podmiejski).
Dodaj komentarz