Pribylina
Niezwykłe muzeum z Tatrami w tle
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
U wylotu Raczkowej doliny (Račkova dolina), nad którą piętrzą się szczyty Zachodnich Tatr, jest wspaniały skansen. To Muzeum Wsi Liptowskiej w Pribylinie stanowiące plenerową część Muzeum w Ružomberku.
Muzeum we wsi Pribylina powstało w związku z budową zbiornika wodnego Liptovská Mara po to, by uratować najcenniejsze zabytki architektury z zatapianego obszaru. Budynki w skansenie można oglądać nie tylko z zewnątrz, większość zobaczymy także od środka. Przy wejściu do każdego domu jest informacja (również po polsku) o tym skąd pochodzi budynek, kto w nim mieszkał i co przedstawia ekspozycja w pomieszczeniach.
Nad zrekonstruowaną typową dla Liptowa wsią góruje wysoki dach gotycko-renesansowego kasztelu z Parížoviec, uważanego za najstarszą ziemiańską siedzibę Liptowa, jednego z najcenniejszych historycznych obiektów z zalanego obszaru oraz wczesnogotycki kościół pod wezwaniem Marii Panny z Liptowskiej Mary.
Do dawnej szkoły
Bardzo ciekawe zwłaszcza dla dzieci (ale i dorośli będą mieli frajdę) są remiza z 1865 roku ze wsi Jalovec, w której stoją ówczesne sikawki strażackie z Liptowskiego Hradku i Podturnia i kuźnia kowala Michala Bellusa z Liptowskiej Kokavy na górnym Liptowie obok Pribyliny, w której wnętrzu jest część wyposażenia: miechy, kowadło i wybór narzędzi. Interesująca jest także wiejska szkoła z Valaskiej Dubovej, wsi z pogranicza Orawy i Liptowa, postawiona w roku 1755. Za sienią, w której ułożone są narzędzia pszczelarskie i ule, mieści się klasa z ławkami szkolnymi, katedrą nauczycielską i pomocami szkolnymi. Jedną z dwóch komór zajmuje gabinet nauczyciela. Obok szkoły w sadzie stoi pasieka z zabytkowymi ulami.
W domu sołtysa z osady Liptowski Trnovec na oryginalnym tragarzu w izbie zachował się napis: „Tento dom vybudoval Paulus Vozarik spolu ze svym synem Georgom Vozarikom roku Pane 1852”. Zagroda składa się z mieszkania, podwórka i budynków gospodarczych, przykrytych wspólnym dachem, z jednym wjazdem. Warto wymienić też maleńki, biedny dom komornika z osady Liptowska Sielnica i pochodzący z tej samej wsi znacznie bogatszy dom kołodzieja, składający się z sieni, izby, kuchni z otwartym paleniskiem do gotowania strawy i dwóch komór. Zachował się oryginalny wystrój izby ? łóżka, stół, szafy.
Bogaci i biedni
Wśród domów należących do najbardziej zamożnych mieszkańców, najbardziej okazały jest dwór rodziny Lehockych z Paludzy, postawiony w 1858 roku. Z krytego ganku na podwyższonej podmurówce wchodzi się do sieni. W domu jest kuchnia z przylegającą do niej komorą, sypialnia, izba gościnna i pokój dla dzieci, w którym są mebelki dziecięce, ubrania i zabawki. Częścią siedliska są budynki gospodarcze ? sypańce, w których składowano żywność, gumno, stajnia i wiata na powozy. W muzeum zobaczymy jednak także domy najbiedniejszych mieszkańców wsi, jak choćby dworak bezrolnego robotnika postawiony przez Matusa Backora w roku 1836 w dolnoliptowskiej wsi Cernova.
Kolejny wspaniały eksponat to drewniana dzwonnica ze wsi Pavcina Lehota z roku 1883. Na wieży jest umieszczony dzwon, który darowali do muzeum mieszkańcy zatopionej wsi Sokolce, jako jedyną pamiątkę po swojej osadzie. Był wylany ze starszego, zniszczonego pożarem dzwonu, przez ludwisarza Adalberta Littmana w Banskiej Bystrycy w roku 1865.
Warto wiedzieć
Skansen w Pribylinie dosłownie tętni życiem. Regularnie odbywają się w nim imprezy, przedstawienia folklorystyczne, rekonstrukcje ludowych zwyczajów i obrzędów. Można nie tylko zapoznać się ze sposobami wyrobu przedmiotów ale również kupić oryginalne wytwory od ludowych twórców, albo w muzealnym sklepiku. Organizowane są także pokazy codziennych prac we wsi ? strzyżenia owiec, wyrabiania sera, wytwarzania wełny. Muzeum prezentuje również chów zwierząt domowych.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz