Nexø
Od połowów ryb do turystyki
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nexø najbardziej znane jest z tego, że tu przybijają katamarany wycieczkowe przybywające z Kołobrzegu.
To miasto na wschodnim wybrzeżu Bornholmu, drugie pod względem wielkości (po gminnym Rønne) na wyspie. Liczy 3,7 tys. mieszkańców.
Wielka przemiana
Miejscowość rozwijała się od XIV w jako ważny ośrodek połowów w tej części Bałtyku, prawa miejskie otrzymała w 1346 roku. Do dziś jest tu duży port rybacki, rozbudowany bardzo w latach 80. Niebawem jednak znacząco ograniczono połowy, dziś wypływa stąd na morze zaledwie kilka kutrów. Port jednak nadal jest sercem miasta, bo koncentruje ruch turystyczny. Tu cumują swoje jachty posiadacze domków letniskowych z kontynentu. W tym porcie przypływający z Kołobrzegu na jednodniową wycieczkę przesiadają się do autokarów, tu rozpoczynają kilkudniowe tury po wyspie cykliści. Na południe od miasta znajdują się nadmorskie kurorty Balka, Snogebæk i Dueodde słynące z białych piaszczystych plaż. W ostatniej z tych miejscowości stoi najwyższa latarnia morska na wyspie.
Z korzeniami w tradycji
W XIX w. Nexø było sporym ośrodkiem przemysłowym, rozwijały się tu zakłady przetwórstwa rybnego, spożywczego, stocznia, zakłady metalowe. Obecnie większość tych przedsiębiorstw nie istnieje, a w dawnych halach przemysłowych utworzono m.in. fitness club i skate park. Dziś w miasteczku pracują gorzelnia, fabryczki słynnej w całej Danii musztardy, manufaktura szkła i ceramiki. Działa też nadal Stara Wędzarnia (Nexø Gamle Røgeri). W sezonie można tu zjeść i kupić świeżo wędzone bałtyckie ryby: śledzie, łososie, pstrągi, węgorze i makrele.
Po-wojenny epizod
7 i 8 maja 1945 roku Nexø (podobnie jak Rønne) zostało zbombardowane przez sowieckie samoloty. Następnie Armia Czerwona okupowała Bornholm prawie przez rok, do 5 kwietnia 1946 (pozostał po niej cmentarz żołnierzy armii radzieckiej w Allinge). Głównie temu okresowi poświęcona jest ekspozycja w lokalnym muzeum, mieszczącym się w zabytkowym budynku z 1796 r., który był do 1856 r. ratuszem. Naloty zniszczyły znaczną część zabudowy miasta, choć zginęło ledwie 10 osób, gdyż sowieci uprzedzili cywilną ludność o ataku. Powojenny głód mieszkań złagodzili Szwedzi przekazując dla Rønne i Nexø 300 domków drewnianych. Około 170 z nich postawiono w Nexø i służą one do dziś.
Warto zobaczyć
* Najstarszym zabytkiem miasta jest kościół pw. św. Mikołaja z XV/XVI wieku.
* We wspomnianym muzeum regionalnym zobaczymy też zbiory związane z żeglugą i ratownictwem morskim.
* Muzeum kolei (De Bornholmske Jernbaner Museum) eksponuje pozostałości po kolei bornholmskiej, wąskotorowej linii łączącej najpierw Nexø i Rønne a potem także położone na północnym wybrzeżu Sandvig i Gudhjem, która działała w latach 1900-68.
* Szczególną atrakcją jest farma motyli (Bornholms Sommerfuglepark & Tropeland) w dawnej szklarni.
Dodaj komentarz