Leszczawa Górna
Ogromne pola barszczu Sosnowskiego
Leszczawa Górna, wieś na Pogórzu Przemyskim. Jadę rowerem i trochę nie spodziewam się żadnych atrakcji poza czystą przyrodą. Ona jednak okazuje się nie być taką czystą… A wspomnienia historii nie pozwalają na taki zupełny luz…
Mijam Leszczawę Dolną, wieś niewielką dziś, ale wieś. Dalej Leszczawa Górna. Nieliczne zabudowania, ponoć żyje tu około 100 mieszkańców. Jakieś agroturystyki się reklamują, wiec zanocować można. Ja jadę przez.
Miejscowość powstała w XV wieku i żyła swoim życiem. Na początku XX wieku mieszkało tu blisko tysiąc osób. Dzisiejsi mieszkańcy stanowią więc ledwie 10 proc. dawnego zasiedlenia. I napłynęli tu – choć może nawet w trzecim pokoleniu – z zewnątrz. Bo rdzenni mieszkańcy wsi – w większości Ukraińcy, zostali deportowani „dobrowolnie” do Ukraińskiej Republiki Radzieckiej w latach 1945-46. A tych, którzy postanowili jednak pozostać na swoim, wysiedliło Wojsko Polskie w 1947 r. w ramach akcji „Wisła”. Na tzw. Ziemie Odzyskane wywieziono wtedy przymusowo nieco ponad 300 osób narodowości ukraińskiej.
Deportacje były formą represji wobec Ukraińców wspierających Ukraińską Powstańczą Armię. Choć oczywiście objęły wszystkie osoby tej narodowości, niezależnie od ich zaangażowania politycznego.
Ważny epizod
Istotnym wydarzeniem z czasu kształtowania się powojennej rzeczywistości była bitwa pod Leszczawą Górną stoczona 28 (ale podaje się też 22 lub 24) października 1944 roku w pobliżu wsi między kureniem (batalionem) UPA, a sowieckim oddziałem NKWD. Bitwa trwała ok. 15 godzin, po czym sowieci się wycofali. W bitwie tej zasłużył się „Chriń”, który następnie stał się słynnym dowódcą sotni. Była to największa w Polsce bitwa pomiędzy UPA a wojskami sowieckimi.
A teraz koszą barszcz
Jazdę przez dzicz już ponad wsią (po okropnej złożonej z płyt betonce) zakłócił mi niepokój. Czy dobrze poznaję, że te wielkie rośliny to niebezpieczny barszcz Sosnowskiego? Niestety tak. To roślina pochodząca spod Kaukazu, skąd została przeniesiona do środkowej i wschodniej Europy, w nadziei, że stanie się bardzo wydajną rośliną pastewną. W dodatku – miododajną. Na przełomie lat 60. i 70. XX w. zaczęto go uprawiać masowo w państwowych gospodarstwach rolnych, bo dawał ogromną masę zieloną z hektara, był zasobny w białko i węglowodany. Sporządzano z niego kiszonki dla bydła. Jednak okazało się, że w naszych warunkach, w upalne dni roślina jest niebezpieczna dla zdrowia – i ludzi i zwierząt. Kontakt z nią powoduje bardzo poważne poparzenia. Uprawy porzucono, ale barszcz w szybkim tempie zaczął się rozprzestrzeniać i wypierać naturalne u nas gatunki. I bardzo trudno go zwalczyć. Po prostu – rośnie. Jego okres kwitnienia przypada na drugą połowę czerwca. Wtedy jest najbardziej niebezpieczny.
Traktorem przeciw roślinie
Przyszło mi obserwować, jak się współcześnie walczy z barszczem. Ogromne połacie tej rośliny koszono właśnie kosiarką za traktorem. W powietrzu unosił się charakterystyczny zapach…
Warto wiedzieć
Leszczawa Górna znajduje się na terenie planowanego od lat Turnickiego Parku Narodowego.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Pisz razem z nami
Dlaczego otwarty? Bo jego pisanie nigdy się nie kończy... Bo może go pisać każdy, także Ty...
przyślij swój tekst i zdjęcia
Dodaj komentarz