Stolec
Porzucona rezydencja niszczeje…
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Kościół z pruskiego muru
Na skraju parku w latach trzydziestych XVIII w., na ruinach poprzedniej świątyni, której fragmenty murów widoczne są od strony północnej, powstał kościół z cmentarzem. To budynek orientowany, jednonawowy z wieżą od strony zachodniej, której górna część ma drewnianą konstrukcję szkieletową wypełnioną cegłą. Pierwotnie wieża zwieńczona była barokowym hełmem z podwójną latarnią. Kościół i cmentarz zostały po wojnie zdewastowane. Kościół odremontowany poświęcony został św. Maksymilianowi Marii Kolbe w 1982 r. Wejście znajduje się od strony południowej przez bramę zwieńczoną płyciną z kartuszem herbowym von Raminów.
Na dawnym cmentarzu
Szczególnym zabytkiem jest cmentarz. Podczas jego porządkowania odkryto obelisk ufundowany w 1793 r. przez wdowę po zmarłym w 28. roku życia mężu Jürgenie von Ramin. Wybudowany z cegły pokrytej płytami z piaskowca ozdobiony jest medalionem z portretem w profilu obramowanym liściem laurowym, figurą anioła (symbolizującą wdowę) i figurą putta trzymającego psa. Poniżej trofea myśliwskie i herb rodu. Kilka lat temu przeprowadzono zachowawczą konserwację. Co sprawiło, że płyty odpadły?
Wpis do rejestru to za mało…
Przykościelne wzniesienie, na którym stoi obelisk jest zachwaszczone, zarośnięte pokrzywami i samosiejkami. Przygnębiające wrażenie wywołuje stan, w jakim znajdują się i pałac, i park, i cmentarz. I chociaż to nie nasze korzenie, i chociaż meandry historii zostawiły nam ten spadek? to uznać należy zabytki za ponadnarodowe dziedzictwo, a dbałość o nie za konieczność. Potrzebna jest na to kasa ? to jedno. Potrzebny jest pomysłowy, zaradny, dobry gospodarz, który da społeczności osady pracę. Póki co wpisano obiekty Stolca do rejestru zabytków.
Położenie wioski w Puszczy Wkrzańskiej jest jednym z jej walorów. Nie jedynym.
Warto wiedzieć
* Pałac w Stolcu był siedzibą WOP, potem Straży Granicznej.
* W latach 1897-1906 wybudowana została kolej wąskotorowa łącząca Stobno z Nowym Warpnem. Biegła m.in. przez Dobrą, Buk, Stolec, Glashütte, Hintersee. W 1945 r. została rozebrana, gdyż jej szlak przekraczał granicę ? raz w Stolcu, drugi ? pomiędzy Rieth a Nowym Warpnem.
Szkoda, że jeszce jest tyle takich porzuconych miejsc. To smutne.