Přibram
Srebro, uran i sanktuarium maryjne
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zaledwie około 70 km na południe od Pragi w stronę największego w Czechach parku narodowego Szumawa leży 35-tysięczne miasto Přibram (polska nazwa to Przybram). Ma bogatą przeszłość i ciekawe zabytki, ale pomijane, niestety, w większości polskich przewodników.
Přibram ma barwne, wielowiekowe dzieje. Ludzie mieszkali w tych stronach już w czasach prehistorycznych, o czym świadczą znalezione przez archeologów i eksponowane w muzeum przedmioty z brązu, z okresu cywilizacji celtyckiej. Miasto założone w XIII w. było sławne i zamożne ze względu na kopalnie w których przez wieki wydobywano rudę srebra, ołowiu i antymonu. Przy czym ? w ogromnych ilościach. Szacuje się, że wydobyto ogółem 3,6 mln ton rud srebra i 750 mln ton ołowiu. Później, bo zasoby najcenniejszego metalu ? przetapianego na miejscu srebra, wyczerpały się, znaleziono i eksploatowano, zwłaszcza w I połowie XX wieku ? rudę uranową. Wysyłano ją do Związku Radzieckiego, co było jedną z najściślej strzeżonych tajemnic.
Muzeum górnictwa
Warto przypomnieć, że to w odpadach rudy uranowej pochodzącej z Czech, z kopalni w leżącym na północ od Karlovych Warów Jáchymovie, Maria Skłodowska-Curie z mężem Piotrem odkryli w 1889 r. dwa nowe pierwiastki: rad i polon, uzyskując za to w 1903 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Wróćmy jednak do Přibramu. Gdy tutejsze złoża wyczerpały się definitywnie w II połowie XX wieku, na terenie trzech kopalń z XVIII i początku XIX wieku zorganizowano muzeum górnictwa. Mieści się ono w dzielnicy Brzozowe Góry (Březové Hory), a wejście do niego jest w nieczynnej kopalni Ševčinský důl. Dawne sztolnie i korytarze zwiedzać można oczywiście tylko z przewodnikiem ? emerytowanym górnikiem. Warto, bo wieża wyciągowa tej kopalni wpisana jest na Listę zabytków technicznych UNESCO. Na dole zaś, na głębokości ponad 1,5 km, zwiedzający odbywają kilkusetmetrową podróż podziemną kolejką i oglądają kopalniane urządzenia.
Perła baroku na Świętej Górze
W trochę sennym obecnie miasteczku zachowało się kilka zabytkowych kościołów i obiektów świeckich. Najcenniejszym z nich jest kościół św. Jakuba z metryką od XIII wieku, a więc z okresu powstawania miasta. Sławniejsze od niego jest jednak katolickie sanktuarium maryjne Svata Hora ? na górującej nad miastem Świętej Górze ? główny cel pielgrzymek w Czechach. W przeszłości było ono nawet największym i najsławniejszym miejscem pielgrzymkowych w cesarstwie austro-węgierskim, chociaż konkurencji mu przecież w tym katolickim kraju nie brakowało. Jest to jeden z najcenniejszych zabytków wczesnego baroku w Czechach. W końcu XVI wieku stała w tym miejscu drewniana kaplica, a w niej drewniana figurka Madonny. Jej kult maryjny rozwinęli jezuici przebudowując kościółek, a właściwie budując od nowa bazylikę z kaplicą Wniebowzięcia, w której umieścili tę sławną, ?cudami słynącą? figurkę. Bazylikę i cały zespół przybramskiego sanktuarium wzniesiono w latach 1658-1675. W tutejszym kościele są także inne kaplice, a wewnątrz zabytkowe barokowe ołtarze.
Warto wiedzieć
Zachowane wspaniale do naszych czasów sanktuarium było dziełem włoskiego architekta Carla Lurago (1615-1684), jednego ze znakomitych reprezentantów tego zawodu oraz rzeźbiarzy epoki. Był on także autorem kilkudziesięciu nowych lub przebudowywanych w stylu baroku kościołów, zamków i rezydencji w Czechach (m.in. Klementinum oraz przebudowy kościołów św. Salwatora i św. Ignacego w Pradze), na Śląsku, w Austrii i Bawarii.
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz