Pompeje to dziś miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol, w pobliżu ruin starożytnych Pompei. Miejscowość ta założona została w roku 1891. Dziś ma ok. 25 tys. mieszkańców.

Starożytne Pompeje powstały na stoku wzniesienia utworzonego przez lawę wulkaniczną na wysokości 40 m n.p.m., nad rzeką Sarnus, dziś zwaną Sarno. W IV wieku p.n.e. miasto stało się jednym z ważnych ośrodków imperium rzymskiego. Największy rozwój miasta miał miejsce w I wieku n.e. Głównym źródłem utrzymania mieszkańców był handel związany ze znajdującym się w mieście portem morskim i żeglowną rzeką. Pompeje były zamożnym miastem. Miały wtedy powierzchnię ponad 60 hektarów a liczba ludności przekraczała 20 tys.

Po prostu wielkie miasto

Zabudowa podzielona była na dziewięć stref, z których każda pełniła własną funkcję. Przy głównych ulicach zbudowano zajazdy i gospody. Przy innych były domy mieszkalne. Wykopaliska odsłoniły liczne sklepy, warsztaty, teatr, forum z bazyliką, kurią i świątyniami, termy, amfiteatr z koszarami dla gladiatorów i inne. Miasto otoczone było trzykilometrowymi murami obronnymi z ośmioma bramami wjazdowymi. Jedna z bram miejskich zwana Morską ma dwa przejścia: węższe dla pieszych, szersze i wyższe dla wozów i zwierząt jucznych.

Ślady bogactwa

Wśród warsztatów rzemieślniczych uwagę zwracają liczne piekarnie z piecami i kamienne żarna do mielenia ziarna na mąkę. Również ciekawe są lady jadłodajni umieszczonych bezpośrednio przy ulicach, a ich cechą są walcowe wgłębienia, w których umieszczano naczynia z gorącą potrawą lub napojami. Rzeźby były wykonywane przez artystów między innymi z marmuru, kamienia, drewna, brązu. Część ulic z wysokimi krawężnikami była dostępna tylko dla pieszych, inne umożliwiały przejazd wozów.

Za murami

W ostatnim okresie przed wybuchem wulkanu zaczęto budować domy poza murami obronnymi. W stajni Willi z Misteriami na przedmieściach Pompejów odnaleziono szczątki trzech koni. Jeden z nich miał założoną prawie kompletną uprząż. Posiadłość mogła należeć do rzymskiego dowódcy lub wysokiego urzędnika. Archeolodzy sądzą że koń był przygotowany do ucieczki przed wybuchem wulkanu.

Forum czyli starożytny rynek

Ulica od Bramy Morskiej prowadziła do Forum. Był to plac o wymiarach 38 na 157 metrów, przy którym stały budynki publiczne, kultowe i hale targowe oraz świątynia Jowisza. Poniżej niej był skarbiec, a po jego bokach wzniesiono łuki triumfalne Germanika i Tyberiusza. Wzdłuż wschodniego boku Forum ustawiono posągi zasłużonych mieszkańców i mównice.

Przeczytaj także...

Piwniczna Zdrój. Dzieje miasteczka nad Popradem

Autorka: Barbara Górecka

Charakteru miejskiego Piwniczna nabrała dopiero po 1954 roku. Wybudowano na Popradzie stałe mosty, wybrukowano Rynek, wykorzystano walory uzdrowiskowe. W 1998 roku miasto otrzymało nazwę: Piwniczna-Zdrój.

Pompeje. Seks starożytnych u stóp Wezuwiusza

Autor: Waldemar Rusek

Ściany domów zdobiono erotycznymi freskami. Przedmioty stylizowane były na kształty falliczne. Rzeźbione penisy nad drzwiami sklepów wróżyły obfitość. Erotyka była przedmiotem żartów w sztuce.

Paestum. Doryckie świątynie Posejdonii

Autorka: Halina Puławska

Paestum to rzymska nazwa greckiej Posejdonii, która była jednym z ważniejszych ośrodków Wielkiej Grecji (Magna Graecia), założonym podczas wielkiej greckiej kolonizacji południa Półwyspu Apenińskiego.

Poczytaj więcej o okolicy:

Pompeje. Najbardziej żywe z martwych miast

Neapol. Od Wielkiej Grecji po Obie Sycylie

Pompeje. Seks starożytnych u stóp Wezuwiusza

Neapol. Południe Włoch po Wyprawie Tysiąca