Iwanowice
Znani i mniej znani parafianie
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Jan był najstarszym synem Jana z Gruszczyc i Iwanowic, chorążego sieradzkiego i Małgorzaty z Naramowic. Jan miał braci: Mikołaja, Bartłomieja, Marcina i Andrzeja. Dwaj ostatni byli również duchownymi. Jan Gruszczyński studiując na Akademii Krakowskiej pracował jednocześnie w kancelarii królewskiej. Był protegowanym króla na probostwo w Sieradzu. Gdy został biskupem włocławskim wyświęconym w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole był zwolennikiem zjednoczenia Prus z Polską.
Gdy został kanclerzem koronnym praktycznie kierował polską polityką w czasie zwycięskiej wojny trzynastoletniej w latach 1454-66 pomiędzy państwem zakonu krzyżackiego a Koroną Królestwa Polskiego. W roku 1457 przyczynił się do wykupienia Malborka z rąk krzyżackich. W roku 1456 po przyłączeniu Gdańska do Rzeczypospolitej w trakcie wojny trzynastoletniej ustanowił 6 parafii: Mariacką, św. Katarzyny, św. Jana, św. Piotra i Pawła, św. Bartłomieja i św. Barbary
Gdy został biskupem krakowskim i arcybiskupem gnieźnieńskim, na cele wojny przeznaczył złote i srebrne wota ze skarbca archikatedry gnieźnieńskiej. Stał na czele delegacji, która zawarła pokój z Krzyżakami w Toruniu. Prymas Jan Gruszczyński więcej udzielał się w polityce niż w sprawach kościelnych. Swojego brata Andrzeja mianował na nadliczbowego kanonika gnieźnieńskiego i wyposażył go w dobra arcybiskupie. W Gnieźnie rzadko przebywał.
Po częściowym sparaliżowaniu zrezygnował z kanclerstwa ale nadal uczestniczył w naradach i podróżach z królem. Zmarł 9 października 1473 r. Pochowany został w kościele pw. św. Katarzyny ufundowanym przez jego rodzinę w Iwanowicach. Około roku 1520 arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Jan Łaski zamówił dla Gruszczyńskiego jeden z sześciu nagrobków z czerwonego marmuru, wykonanych przez Jana Florentczyka z Ostrzyhomia (Węgry). Była to płyta upamiętniająca zmarłego, bogato zdobiona. Na centralnej części jest kartusz herbowy zmarłego otoczony wieńcem z liści i owoców. U dołu płyty znajduje się inskrypcja o dokonaniach zmarłego. Nagrobek ten znajduje się w bazylice prymasowskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie. Umieszczony jest na ścianie północnej nawy katedry. Jan Gruszczyński spoczywa obecnie w kościele w Iwanowicach.
Arcybiskup, prymas Polski Władysław Aleksander Łubieński
W Iwanowicach 1. Listopada 1703 r. urodził się Władysław Aleksander Łubieński. Był synem Macieja, łowczego sieradzkiego i Marianny ze Stokowskich. Podobnie jak prymas Jan Gruszczyński pełnił w swojej karierze kilka funkcji. Od roku 1740 był pisarzem koronnym, kilkanaście lat urzędował przy królach Auguście II i Auguście III. Od roku 1758 był arcybiskupem lwowskim a od roku 1759 arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski w latach 1759-67, w roku 1763 po śmierci Augusta III został interrexem czyli osobą zastępującą króla w okresie bezkrólewia. Interrexem w latach 1572 -1764 był zazwyczaj prymas Polski, którego z ważnych przyczyn mógł zastąpić tylko wyznaczony przez niego inny dostojnik kościelny.
Po śmierci ojca w roku 1710 opiekę nad nim sprawowali jego stryjowie Aleksander i Andrzej. Po edukacji w domu nauki pobierał w szkole jezuickiej w Kaliszu, skąd w roku 1722 udał się na studia z zakresu teologii i prawa kanonicznego na Uniwersytecie Krakowskim i w Collegium Romanum. Dzięki wstawiennictwa prymasa Teodora Potockiego uzyskał w roku 1726 kanonię gnieźnieńską i prałaturę domową arcybiskupa. W roku 1727 przyjął świecenia kapłańskie a w roku 1728 został infułatem kolegiaty łaskiej. Otrzymał jeszcze kilka innych tytułów w międzyczasie.
Na dworze Augusta III był już w roku 1740 pisarzem koronnym i dlatego przy poparciu króla otrzymał w roku 1758 nominację na arcybiskupa lwowskiego. Po śmierci prymasa Polski Adama Komorowskiego kapituła metropolitalna wybrała Łubieńskiego 29 marca 1759 roku arcybiskupem gnieźnieńskim i został prymasem Polski. Ciekawostką jest że prymas Adam Komorowski dla siebie i następców otrzymał od papieża Benedykta XIV przywilej noszenia purpurowych szat.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
* o kościele św. Katarzyny w Iwanowicach w naszym portalu
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Nie zawsze nagrobek jest ozdobą grobu .
Często płyta mocowana jest w kościele do ściany , kolumny czy
umieszczona w podłodze . Na zdjęciu jest taki nagrobek z Iwanowic .
Epitafium (z gr. „nad grobem”) to krótka sentencja w postaci
tablicy mająca na celu upamiętnienie lub sławienie zmarłego.
Forma sentencji ukształtowała się V w. p.n.e. w starożytnych Atenach.
Można często je spotkać w kościołach , pałacach i na cmentarzach .