Warszawa
Był tu Szpital Ujazdowski

Przez lata był szpital jednym z największych w Warszawie: zajmował Zamek Ujazdowski i kilkanaście pawilonów. Pomiędzy budynkami jeździła nawet kolejka (rozwoziła m.in. posiłki ze szpitalnej kuchni)...
fot: ARO
Warszawa. Był tu Szpital Ujazdowski
Z rozkazu ks. Konstantego, w 1818 r., otwarto Szpital Główny Wojskowy zwany "Ujazdowskim". W połowie XIX w Zamek stał się za ciasny, Rosjanie zbudowali więc w jego sąsiedztwie kilka nowych budynków szpitalnych.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Tuż za przeszkloną kawiarnią na Rozdrożu, pomiędzy drzewami pozbawionymi już liści czerwienią się stare budynki. W jednym mieści się Instytut Teatralny, drugi stoi pusty i niszczeje. Tyle pozostało po ogromnym niegdyś szpitalu ujazdowskim…

Przez lata był szpital jednym z największych w Warszawie: zajmował Zamek Ujazdowski i kilkanaście pawilonów. Pomiędzy budynkami jeździła kolejka (rozwoziła m.in. posiłki ze szpitalnej kuchni). Ułożenie szyn było koniecznością, bo lecznica zajmowała ogromny teren pomiędzy ul. Górnośląską, obrzeżem skarpy, Agrykolą a Alejami Ujazdowskimi.

Królewska darowizna na cele wojskowe

Była to niegdyś własność króla Stanisława Augusta, który w 1784 r. podarował ziemię (wraz z Zamkiem Ujazdowskim) miastu z przeznaczeniem na cele wojskowe. W Zamku powstał więc lazaret (szpital dla żołnierzy) Gwardii Pieszej Litewskiej, stacjonującej w koszarach przy dzisiejszym pl. na Rozdrożu. W 1807 r. utworzono tutaj główny szpital wojskowy dla rannych i chorych żołnierzy Księstwa Warszawskiego. Z rozkazu ks. Konstantego, w 1818 r., otwarto Szpital Główny Wojskowy zwany „Ujazdowskim”. W połowie XIX w zamek stał się za ciasny, Rosjanie zbudowali więc w jego sąsiedztwie kilka nowych budynków szpitalnych. Mieściły się w nim oddziały: wewnętrzny, neurologiczno-psychiatryczny, gruźliczy i laryngologiczny. Największy, główny gmach, wzniesiono obok zamku, po jego zachodniej stronie (po tym  pawilonie nie zostało nawet śladu).

W II Rzeczypospolitej

Po odzyskaniu niepodległości, w 1918 r., kompleks szpitalny został przejęty przez Wojsko Polskie. Najpierw funkcjonował tu Główny Szpital Wojskowy, następnie (w latach 1921-25) Szpital Ujazdowski Okręgowy nr 1 i wreszcie Szpital Oficerskiej Szkoły Sanitarnej (później Centrum Wyszkolenia Sanitarnego), kolebka polskiego medycznego szkolnictwa wojskowego. Studia lekarskie trwały 6 lat, a po nich obowiązywała praktyka w oddziałach Szpitala Ujazdowskiego. Oprócz typowych zajęć medycznych i wojskowych były też kursy… dobrych manier (egzamin polegał na wizycie u profesora, u którego trzeba się było odpowiednio zachować, np. prowadzić konwersację z jego żoną). Z kolei w lecie studenci prowadzili bezpłatne przychodnie dla ubogiej ludności cywilnej.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

 

Komentarze: 5

    elbora, 9 grudnia 2011 @ 09:38

    Przez wiele lat pawilon chirurgii starało się Towarzystwo Lekarskie, które chciało tam stworzyć Muzuem Medycyny. Miejsce wprost dla nich wymarzone ? z wielkimi tradycjami lekarskimi. Były nawet obietnice miasta, ale na nichsię skończyło. Budynek otrzymał Instytut Teatralny, który dodał szklane wejście (pięknie widać na fotografi), a z tyłu salę teatralną. Lekarzom pozostało wmurowanie tablicy pamiątkowej…

    anna, 9 grudnia 2011 @ 11:39

    To chyba niezupełnie tak… Przez kilka lat, chyba od 1994 roku, nie wiem jak długo, w pawilonie położonym bliżej Trasy Łazienkowskiej mieścił się dział zbiorów specjalnych biblioteki lekarskiej, czyli takie właśnie małe muzeum medycyny. Było tam trochę eksponatów (dawne lekarskie i aptekarskie narzędzia), starodruki, archiwa prywatne lekarzy. Nie było to ani otwarte muzeum, ani dostępna biblioteka, ale istniało. Można było wypisać kartkę, pokonać opór i niechęć pracowników i zobaczyć jedną salę i trochę gablotek na korytarzu. Teraz na budynku jest kilka tablic poświęconych znanym lekarzom, twórcy biblioteki lekarskiej – Stanisławowi Konopce i dyrektorowi biblioteki z czasów tego zaczątka muzeum – Januszowi Kapuścikowi. Ale drzwi zamknięte na głucho a przez okna widać bałagan. A Biblioteka lekarska podaje, że zbiory specjalne są pod adresem Jazdów 1A (kiedyś tu było Jazdów 6). Aż muszę sprawdzić, co się z tym wszystkim dzieje…

    elbora, 10 grudnia 2011 @ 19:40

    No tak, masz rację. Są dwa pawilony, stąd to zamieszanie (ciekawe co by było, jakby było ich więcej )) Ale muzeum jak nie było, tak nie ma. Za to polecam bardzo ciekawe Muzeum Farmacji przy Piwnej. Zwłaszcza dział japońskich aptek wędrownych z ususzonym skorpionem i innymi lekami…

    ~nick, 28 lutego 2016 @ 12:25

    Od ok. roku 1959 do 1974 było tu Technikum Ekonomiczne nr 4 , potem przeniesione na Pl. Zawiszy.

    misia, 14 stycznia 2021 @ 19:17

    A biblioteka lekarska to tam jeszcze jest, czy nie?

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij