Zakopane
I tak trafisz na Krupówki…
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Zmiana technologii
Gdy w roku 1899 doprowadzono do Zakopanego kolej zaczęto dowozić ogniotrwałe materiały budowlane. W miejsce spalonych na Krupówkach drewnianych willi, hotelów i chałup powstawały murowane kamienice. W roku 1900 powstał nowy hotel „Morskie Oko”, w 1906 wybudowano hotel „Centralny” a później „Warszawski”. W latach 1913-22 powstał budynek Muzeum Tatrzańskiego wg projektu Witkiewicza i Mączyńskiego. Był to pierwszy budynek murowany z cechami stylu zakopiańskiego a jednocześnie ostatni zaprojektowany przez Witkiewicza.
Ku miastu
W okresie międzywojennym powoli znikła zabudowa willowa, nie budowano już na Krupówkach budynków drewnianych, powstała miejska ulica z budynkami z obu stron. Także w czasie wojny w latach 1939-45 budowano oraz przebudowywano budynki i wnętrza w stylu regionalnym. Po wojnie połączono formy funkcjonalne z regionalnymi. Tak narodził się styl nowozakopiański, który charakteryzował się łączeniem drewna i kamienia. Wtedy np. ściany były obłożone kamieniem a drewniane gontowe dachy. Przykładem takiego budynku jest Dom Turysty z lat 1953 -58 stojący nie daleko Krupówek, przy ulicy M. Zaruskiego.
Miejski deptak
W roku 1958 Zakopane otrzymało prawo organizacji mistrzostw świata FIS (narciarstwo klasyczne – biegi i skoki narciarskie), które odbyły się w roku 1962, po raz trzeci w Zakopanem. W roku 1961 opracowano plan regulacji miasta który przewidywał zamknięcie Krupówek dla ruchu kołowego i wytyczenie nowej drogi nazwanej dziś Aleją 3 Maja. deptak zamknięto w roku 1973. W roku 1970 wybudowano budynek Orbisu a w roku 1974 hotel „Gazda”, który obecnie nazywa się „Gromada”. Po roku 1990 w Zakopanem na Krupówkach zaczęła się epoka postmodernizmu trwająca do dziś.
Współcześnie
Przy Krupówkach jest co najmniej 10 budynków wpisanych do rejestru zabytków. Reprezentują one różne style budownictwa zakopiańskiego – od chałupy góralskiej, przez style szwajcarskie, witkiewiczowskie, murowane budynki historyczne a potem szeroko pojęte style modernizmu i postmodernizmu. Należy ubolewać, że między stare budynki wciśnięte są też obiekty takie jak budynek sieci CCC (na zdjęciu), wcale nie pasujące do stylu ulicy. Przy deptaku znajduje się wiele restauracji i kawiarni. Jest fabryka cukierków, w której odbywają się pokazy ich wyrobu (pisałem o niej w odrębnym artykule). Znajduje się tu wiele stoisk z oscypkami, wiele sieciówek odzieżowych itd. Są i regionalne wyroby ale najwięcej jest ich na targowisku u podnóża Gubałówki.
Poczytaj więcej o okolicy:
Zajrzyj na te strony:
- o zakopiańskiej fabryce cukierków w naszym portalu
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz