Litomyšl
Od granicznej strażnicy do listy UNESCO

W 1999 roku zamek w Litomyszli wpisany został na listę dziedzictwa UNESCO. Bardzo ciekawy jest nie tylko jako muzeum, ale także ze względu na 10-wiekową przeszłość Wzgórza Zamkowego oraz jego kolejnych właścicieli.
fot: Cezary Rudziński
Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
Zamek uznano za najpiękniejszy przykład architektury północnowłoskiego renesansu po północnej stronie Alp.
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
  • Litomyšl. Od granicznej strażnicy do listy UNESCO
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Powstała wspaniała budowla typu włoskiego palazzo in fortezza (pałac w twierdzy) o 4 skrzydłach otaczających arkadowy dziedziniec. Całość składa się z dwu trzypoziomowych pałaców z dołączoną do nich arkadową ścianą. Fasadę z otwartą loggią oraz ściany przepięknie ozdobiono graffiti, portal herbami Pernštejnów i rodu Mendoza. W gmachu głównym umieszczono różnorodne okna, w tym w zamkowej kaplicy zbudowanej w 1577 roku, gotyckimi. Zamek otrzymał szczytową attykę, dzięki czemu przypomina koronę górującą nad miastem.

Dni chwały i bankructwa

Chociaż, dodam, dominantami w jego panoramie są wieże kościołów. Wspomniane, przepiękne graffiti, są o tematyce figuralnej z bohaterami antycznymi i chrześcijańskimi. M.in. przedstawiają bitwę stoczoną w 312 roku przez wojska cesarza rzymskiego i świętego prawosławnego, Konstantyna Wielkiego (272-337) z cesarzem Maksencjuszem (ok. 260-312) oraz alegoryczne zdobycie Rzymu. Są też sceny ze Starego Testamentu z życia króla Salomona i walk Machabeuszy. Graffiti pokrywają także ściany wszystkich skrzydeł. Dziedziniec otaczają trzy piętra arkad. Nie ma ich tylko na ścianie północnej oddzielającej dziedziniec główny od małego, gospodarczego.

Po śmierci Vratislava w 1582 r. jego pracę oraz rządy na zamku i w dobrach kontynuowała wdowa, wspomniana Mara Manrique de Lara. Zajmowała się czynnie polityką, ale i zmagała z rosnącymi długami rodu, żyjącego, pomimo bogactwa, ponad stan. Winę za nie ponosił również jej i Vratislava syn i następca, Jan. Gdy zginął w bitwie w 1597 r., z dawnego majątku nie pozostało już prawie nic. Jego siostrze Polyxenie, żonie wpływowego Zdeňka Vojtĕcha  Popela z Lobkowicz udało się utrzymać tylko Litomyszl. Władała nim do roku 1627, w którym całe resztki rodowych dóbr przekazała synowi, Vratislavovi Eusebiovi z Pernštejnu.

Barokowa przebudowa

Poległ on jednak w 1631 r. w jednej z bitw Wojny Trzydziestoletniej i na nim wygasł ród po mieczu. Spadkobierczyni – jego siostra Frebonia († 1646), ostatnia z rodu, zaprosiła do miasta zakon pijarów, którzy odegrali znacząca rolę w jego historii, ale to już inny temat. Jej bratanek i spadkobierca, Václav Eusebius z Lobkowicz sprzedał w 1649 r. Litomyszl za 100 tys. złotych hr. Maximilianowi z Trauttmansdorffu (1584-1650), z rodu styryjskiego. W roku następnym tutejsze dobra z zamkiem odziedziczył jego syn Jan Bedřich, najwyższy komorzy Królestwa Czeskiego.

Stał się on założycielem tutejszej linii rodu, który posiadał także inne, liczne dobra w Czechach i Styrii. Do Litomyszli wkroczył barok. Jan Bedřich wyburzył, zbędny już budynek koło zamku, i rozpoczął jego barokową przebudowę, którą dokończył jego syn František Václav. Zaproszony przez niego praski architekt Franitišek Maximilian Kaňka wybudował na podzamczu nową stajnię i ujeżdżalnię koni z piękną rzeźbą mężczyzny ujarzmiającego konia, z warsztatu słynnego rzeźbiarza epoki baroku Matthiasa Bernharda Brauna (1686-1738). Przebudował też stary zamkowy browar i dodał mu nową fasadę.

Pod rządami Waldsteinów-Wartenbergów

Kończąc tym zmiany zamkowego kompleksu zachowane do naszych czasów. Sporo zmian wprowadził jednak w zamkowych wnętrzach tworząc w nim większe przestrzenie z dekoracjami stiukowymi, obrazami koni i scenami bitew, w których uczestniczył przyjaciel aktualnego właściciela, książę Eugeniusz Sabaudzki (1663-1736). Po śmierci Franciszka Wacława w 1753 r. dobra odziedziczyła jego córka Maria Františka, żona hr. Franciszka Józefa Waldstein-Wartenberg, co zapoczątkowało rządy w Litomyszli kolejnego rodu. Wielkie pożary miasta i zamku w latach 1768 i 1775 wymusiły kolejne odbudowy.

Czytaj dalej - strony: 1 2 3

Poczytaj więcej o okolicy:

 
Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij