Poczdam
Stary Rynek Wielkiego Fryderyka
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Poczdam zawdzięcza układ przestrzenny przede wszystkim Fryderykowi Wielkiemu, który śledził architektoniczne nowinki, oglądał ryciny nowych, ale i wyjątkowych, przemawiających do niego przykładów architektury, głównie z południowych krajów Europy.
On sam nigdy tam nie pojechał. Ale chciał je mieć u siebie. Szczególnym przykładem twórczej działalności Fryderyka Wielkiego jest poczdamski Stary Rynek (Alte Markt), położony w południowej strefie starego miasta. To miejsce jest centralnym placem historycznego miasta Poczdamu. Można powiedzieć, że tutaj miasto się narodziło.
Historie sprzed tysiąca lat
Akt darowizny z 3 lipca 993 r. sporządzony przez Ottona III darował jego ciotce Matyldzie – ksieni klasztoru w Quedlinburgu – słowiańską osadę z zamkiem nad Hawelą o nazwie „Poztupimi”. Znaczenie nazwy osady nie jest wyjaśnione. W tym dokumencie po raz pierwszy pojawia się nazwa miejsca uważanego za Poczdam. W połowie XII w. margrabia Albrecht Niedźwiedź podbił ziemie Słowian w trakcie tzw. krucjaty połabskiej i przyłączył do swojego lenna – Marchii Północnej. Były w tym również ziemie plemienia Stodoran z Brenną, którą nazwano Brandenburg i która stała się centralnym ośrodkiem nowej marchii – Marchii Brandenburskiej, utworzonej przez margrabiego w 1157 r. z ziem Marchii Północnej i podbitych ziem słowiańskich. Poztupimi – Potsdam był jej częścią. W pobliżu grodu słowiańskiego powstał drugi, brandenburski zespół zamkowy z podzamczem, położonym na terenie poczdamskiego Starego Rynku, chroniący przeprawę przez Hawelę w okolicy Mostu Długiego.
W dziedzinie Hohenzollernów
Od początku XV w. do 1918 r. Poczdam należał do rodu Hohenzollernów. Rozwój miasta rozpoczął się na dobre po niszczycielskiej wojnie trzydziestoletniej, w połowie XVII w., gdy w 1660 r. Fryderyk Wilhelm, Wielki Elektor Marchii Brandenburskiej, wybrał Poczdam na swoją drugą po Berlinie rezydencję i wybudował w nim niebawem – w miejscu starego zamku przy Starym Rynku – reprezentacyjny Pałac Miejski. Poczdam był w tym czasie zubożałą i słabo zamieszkałą mieściną, ale otoczoną lasami pełnymi zwierzyny.
Enerdowskie porządki
To, co teraz widzimy na Starym Rynku jest efektem podjętej w 1990 r. decyzji o odbudowie historycznego serca Poczdamu, które zniszczyły alianckie bomby, zrzucone na miasto w nocy 14 kwietnia 1945 r. Potem proces zniszczenia, wykorzenienia dopełniły władze NRD rozbierając i wysadzając w powietrze stojące szkielety m.in. Pałacu Barberini i Pałacu Miejskiego (w 1960 r.). W miejscu oczyszczonych z ruin placów powstawało socjalistyczne centrum miasta.
Odbudowa Starego Rynku jeszcze się nie zakończyła.
Znajdują się przy nim Stary Ratusz, Pałac – Muzeum Barberini, Pałac Miejski, kościół św. Mikołaja. Stary Rynek ma kształt rzymskiego placu z podkreślającym jego charakter obeliskiem pośrodku. Układ przestrzenny Rynku – z wyjątkiem kościoła św. Mikołaja, zaprojektowanego przez Karla Friedricha Schinkla w pierwszej połowie XIX w. – był pomysłem i dziełem Fryderyka Wielkiego z drugiej połowy XVIII w. Wszystkie istniejące przy Rynku budynki zostały wówczas przeprojektowane lub zmieniły tylko fasady.
Architekci zamiast królów
Po wojnie odbudowany został kościół św. Mikołaja i Stary Ratusz, a w 1979 r. odnowiony obelisk. Obelisk z piaskowca i marmuru powstał w latach 1753-55 według projektu Georga Wenzeslausa von Knobelsdorffa (architekta m.in. kościoła francuskiego w Poczdamie).
Poczytaj więcej o okolicy:
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
Dodaj komentarz