Świnoujście
Wiejska wyspa Karsibór

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Nie tylko plażą Świnoujście stoi. Trzy wyspy – Uznam, Wolin i Karsibór, na których położone jest wyspiarskie miasto Świnoujście, należą do archipelagu określanego promocyjnie Krainą 44 Wysp (to prawdopodobne). Wysp nazwanych i nienazwanych, stałych, znikających i pojawiających się, położonych w delcie Świny.
Każda z trzech zamieszkałych przez ludzi wysp ma swój charakter – krajobraz, przyrodę, zabudowę, historię. Nadają Świnoujściu różnorodne, atrakcyjne oblicza, dostarczając i zaspokajając poznawcze potrzeby wynikające z zainteresowań – wędkarzy, ornitologów, przyrodników, miłośników militariów, latarni morskiej, deptaków i – wylegiwania się na plaży. Karsibór – jako wyspa – ma niespełna 150 lat. Utworzona z odciętego jak skalpelem półwyspu wyspy Uznam wzięła swoją nazwę od położonej na tym terenie wioski Karsibór (niem. Caseburg).
Między Szwedami a Brandenburczykami
Gdy w 1720 r. w traktacie pokojowym podpisanym w Sztokholmie pomiędzy Prusami a Szwecją, królowa Szwecji Ulryka Eleonora odstąpiła Prusom – „na wieczność” – miasto Szczecin wraz z sąsiednimi ziemiami między Odrą a Pianą (Peene), wyspy Wolin i Uznam, ujścia rzek Świny i Dziwny, Zalew Szczeciński i Odrę, ziściły się wielowiekowe dążenia Brandenburgii do osiągnięcia Bałtyku. W zamian Szwecja otrzymała od Prus 2 mln talarów odszkodowania. Po pozostałe przy Koronie Szwedzkiej resztki ziem pomorskich – Rugię, Stralsund, Wolgast i ujście Piany – Prusy sięgnęły 100 lat później na Kongresie Wiedeńskim.
Szlak żeglugi
Droga wodna dla żeglugi pomiędzy Szczecinem a morzem ustalona została ujściem Świny. Przez cały XVIII wiek trwały prace pogłębiające główne koryto rzeki, budowa nowego portu i miasta (Świnoujście otrzymało prawa miejskie w 1765 r.). Dwa kamienne falochrony ujmujące ujście Świny zbudowano w latach 1818-23. Jednak ta meandrująca rzeka stała się, po pojawieniu się parowców, zbyt kręta i miejscami za płytka. Wymagało to rozładowywania większych statków w Świnoujściu i wysyłania ładunku do Szczecina na płaskodennych lichtugach. Przekopanie kanału przez wyspę Uznam planowano od 1862 r., a jego budowę trwającą pięć lat rozpoczęto w 1875 r. Kanał Piastowski (niem.Kaiserfahrt) ma długość 8 km, a obecna jego głębokość wynosi ok.11 m. W 1931r. u wylotu Kanału na Zalew Szczeciński stanęła pierwsza brama torowa. Kanał leży pomiędzy Świną a Zalewem Szczecińskim, a jego nabrzeżami są wyspa Uznam po stronie zachodniej i wyspa Karsibór po przeciwległej.
Wędkarskie łowisko
Wyspa Karsibór jest niewielka, zajmuje ok. 14 km kw. równin, w dużej części uprawianych rolniczo. Od południa opływa ją Zalew Szczeciński. Na północy granicą wyspy są ramiona Starej Świny – Rzecki Nurt i Młyńska Toń. Na wschód rozciąga się kraina wysp wstecznej delty Świny, z największymi: Warne Kępy, Wielki Krzek i Karsiborska Kępa. W części zachodniej wyspę pokrywają Lasy Karsiborskie o powierzchni ok. 4 km kw., a zachodnią granicą wyspy jest Kanał Piastowski. Żeglugowy tor wodny jest jednocześnie znanym łowiskiem wędkarskim, na którym warto choć raz zasiąść (dla zainteresowanych: wymagane jest zezwolenie na łowienie na wodach morskich).
Warto wiedzieć
* Trzeba się trochę natrudzić, aby dostać się z wyspy na wyspę. Wyspę Karsibór łączy z wyspą Wolin most nad Starą Świną (jedyny świnoujski most), a z wyspą Uznam przez Wyspę Wolin – karsiborska przeprawa promowa.
* Na północy wyspy znajduje się Karsiborska Kępa – Ptasi Rezerwat – pierwszy rezerwat Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Około 180 ha podmokłych łąk Karsiborskiej Kępy jest lęgowiskiem ptaków siewkowatych i jednym z trzech najcenniejszych obszarów występowania wodniczki – bardzo rzadkiego ptaszka. Ogółem ponad 140 rzadkich gatunków ptaków można podglądać o każdej porze roku z wieży widokowej, do której dochodzi się z wioski Karsibór.
* Bezpośrednio po wjeździe na wyspę mija się po prawej stronie basen U-bootów wybudowany w 1944 r., jako pomocnicza baza U-Bootów 4 szkolnej flotylli Krigsmarine ze Szczecina.
* W Lesie Karsiborskim znajduje się pomnik lotników RAF – miejsce pamięci siedmiu lotników Lancastera M.I, z legendarnego 617 szwadronu RAF „Dambusters”, zestrzelonych 16 kwietnia 1945 roku, w trakcie bombardowania pancernika „Lutzow”.
Dodaj komentarz