Na temat Koloseum (Colosseum) wylano morze atramentu ? a może i więcej. Niewątpliwa ikona Rzymu starożytnego i Rzymu współczesnego, która ciągle rozpala umysły i wyobraźnię, prowokuje domysły, naukowe rozważania i badania archeologiczne. Niebawem skończy dwa tysiące lat. 

I chociaż  stoi okaleczona, przyciąga swoją harmonią i emanuje urokiem. Już samo wybudowanie Amfiteatru Flawiuszy ma znamiona symboliczne. Rok 70 po Chrystusie, rok zdobycia i zburzenia przez  Rzymian Jerozolimy w Pierwszej Wojnie Żydowsko-Rzymskiej (legionem dowodził wówczas Tytus Flawiusz). Zapadła decyzja budowy amfiteatru, jak donoszą inskrypcje, finansowanej ze skarbu Wespazjana, czyli w domyśle ze zdobyczy w toczącej się wojnie. Byłby zatem amfiteatr specyficznym monumentem  triumfalnym, zbudowanym zgodnie z rzymską tradycją, ku chwale wielkich zwycięstw. Wespazjan wybrał na budowę tego kolosalnego amfiteatru centrum miasta, w pobliżu jego serca ? Forum Romanum, chociaż tradycyjnie amfiteatry budowali Rzymianie na peryferiach miast.

Wybrany pod amfiteatr teren zajmowało sztuczne jezioro utworzone przez Nerona obok wykwintnej neronowej rezydencji ?Złoty Dom? (Domus Aurea), przed którą stanął ?bałwochwalczy? kolosalny posąg cesarza. Pałac powstał po Wielkim Pożarze  w 64 r., gdy Rzym płonął przez sześć dni i nocy (a mówi się, że Neron był jego sprawcą i cieszyło go to żywiołowe widowisko). Teren oczyszczony przez ogień, który strawił gęsto zamieszkałą dzielnicę przy Forum, Neron włączył  w granice swojej własności. Wybór zatem tego miejsca pod budowę publicznego amfiteatru, w jakiś sposób oddawał miastu  teren. Populizm?

Następca Nerona ? Wespazjan zamieszkał wraz z Tytusem w Domus Aurea w 68 r. Jezioro zasypano. W ciągu dziesięciu lat powstał olbrzym, konstrukcyjny majstersztyk, którego rozwiązania stosowane są we współczesnych stadionach. Nie tylko zresztą amfiteatr. Wokół rozmieszczono obiekty ściśle z nim związane i połączone tunelami: szkoły gladiatorów, z największą ? Ludus  Magnus, szkoła dla polujących na dziką zwierzynę ? Ludus Matutimus,  Armamentarium ? rusznikarnia ze zbrojami, Summum Choragium ? magazyn machin amfiteatralnych, Sanitariom, w którym leczeni byli ranni gladiatorzy oraz Spoliarium, w którym ciało zabitego gladiatora ?odzierano? ze zbroi i wywożono.

Podciągnięty na wysokość trzeciego piętra (z arkadami) amfiteatr hucznie zainaugurował w 80 r. cesarz Tytus. Przekazy donoszą, iż dziewięć tysięcy zwierząt straciło w fecie życie. Ale to nie był rekord. Tytus zmarł w 81 r. Jego następca ? Domicjan, młodszy brat Tytusa, kontynuował  rozbudowę amfiteatru. Dodano najwyższą galerię z drewna, a pod areną wybudowano dwukondygnacyjne podziemia.

Przeczytaj także...

Rzym. Bohaterowie areny Koloseum

Autorka: Halina Puławska

Gladiator to zawód. Nazwa pochodzi od słowa łacińskiego glacius – miecz. Pokutujące mniemanie, jakoby gladiatorami byli niewolnicy, nie do końca jest prawdą. Niewolnicy tak, ale również wyzwoleńcy, byli żołnierze, jeńcy i ludzie wolni. Były również kobiety – gladiatorki...

Rzym. Ku miastu wszystkich Włochów

Autor: Jarosław Swajdo

Rzym przestał być miastem tylko Lacjum, zdystansował wszystkie inne miasta włoskie. I mimo różnych tarć wewnątrzwłoskich, stał się miastem całej Italii. Najdokumentniej oddaje jej treść i jej ducha. Jest miastem wszystkich Włochów.

Rzym. Najpiękniejszy deptak świata

Autorka: Halina Puławska

Via dei Fori Imperiali. Szczególnie pięknie jest tu w minutach zapadającego zmierzchu, gdy zachodzące słońce maluje mury pomarańczą, a niebo się różowi. Nie trzeba być amatorem starożytności, by ulec pięknu otoczenia.

Poczytaj więcej o okolicy:

Rzym. Via Appia Antica, mila za milą

Rzym. Antyczna nekropolia przy słynnej Via Appia

Rzym. Il Gesù przeglada się w lustrze

Rzym. Spacer po dzielnicy żydowskiej