Lhasa
Pałac Potala – rezydencja dalajlamów

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Ten widok oszołamia chyba każdego. Nawet tych, którzy widzieli go już wiele razy na zdjęciach. Bo Pałac Potala, historyczna rezydencja dalajlamów w stolicy Tybetu – Lhasie, jest symbolem i wizytówką kraju.
Stoję w oślepiającym słońcu i nie mogę napatrzeć się na oświetlony potężny kompleks budowli o dwu dominujących barwach: białej i ciemnoczerwonej. Góruje nad miastem z liczącego 3 700 m n.p.m. szczytu i zboczy Czerwonego Wzgórza – Marpo Ri (Marpori) w centrum Wyżyny Tybetańskiej. Gdy go zbudowano ponad 3,5 wieku temu i jeszcze przez wiele lat później, ten 13-piętrowy zespół architektoniczny był najwyższą budowlą świata. Od 1994 roku wraz z trzema innymi najcenniejszymi zabytkami tybetańskiej stolicy znajduje się na Liście Dziedzictwa UNESCO. Dzieje tego miejsca i pałacu są jednak o wiele starsze. Miasto Lhasa, co po tybetańsku znaczy Miejsce Bogów, założył w VII wieku władca tego kraju Songtsän Gampo (Srong-bcan-sgam-po) i uczynił swoją stolicą. A przynajmniej najważniejszą siedzibą, gdyż w tamtych czasach stolica znajdowała się tam, gdzie aktualnie rezydował król.
Miejsce Bogów
Tak spodobało mu się to miejsce nazywane wówczas Rasa, że zbudował, poczynając od roku 637, ogromny pałac w którym zamieszkał z pierwszą żoną, nepalską księżniczką Bhrikuti. Gdy ożenił się z drugą, chińską księżniczką Wen Cheng z dynastii Tang, siedzibę rozbudował podobno do 999 sal i pomieszczeń. Pałac ten otoczony był murami z basztami oraz wykopanym kanałem. Kilkaset metrów na południe od wzgórza Marpori płynie bowiem rzeka Lhasa, dopływ Brahmaputry. W drugiej połowie VIII w. w jeden z budynków uderzył piorun i drewniane konstrukcje spłonęły. Walki wewnętrzne w kraju spowodowały, że pałac nie został odbudowany. Jedynym obiektem z czasów Songtsäna Gampo jest pieczara Fa Wan w której król czytał buddyjskie księgi i medytował.
Pałac Potala
Nowy pałac Potala zbudował V dalajlama Lobsang Gyatso (Gjaco,1617-82) na swoją rezydencję zimową oraz siedzibę administracji teokratycznego państwa tybetańskiego. Jego stolicą ustanowił Lhasę. Nazwa tego pałacu wywodzona jest od Góry Potalaka, mitycznej siedziby bodhisattvy (osoby doskonałej która ma stać się Buddą – Oświeconym, ale do tego czasu zbawia ludzkość) Awalokieśvary, uosobienia litości. Według buddyzmu dalajlamowie są jego ziemskimi reinkarnacjami. Ogromną budowlę rozpoczęto w roku 1645. Pracowali przy niej najlepsi budowniczowie tybetańscy, chińscy i nepalscy.
Siedziba tybetańskich władców
Biały Pałac – Potrang Karpo gotów był już w roku 1648. Pałac Czerwony – Potrang Marpo dobudowano w latach 1690-1694 już pod rządami jego następcy, VI dalajlamy Cangjanga Gyatso (Gjaco, 1683-1706). Kompleks pałacowy został odnowiony przez władze chińskie w latach 1989-94 kosztem 55 mln juanów (blisko 8 mln $), co wówczas było kwotą ogromną. Zajmuje on 360 tys. m kw., składa się z ponad tysiąca pomieszczeń. Siedzibą dalajlamów oraz centrum władzy duchowej i politycznej Tybetu był on do 1959 roku – ucieczki obecnego, XIV dalajlamy Tenzina Gyatso (Gjaco, ur. 1935 r.), do Indii. Później przez władze chińskie przekształcony został w muzeum.
Dodaj komentarz