Skwer nie rzuca się w oczy w handlowo-biurowej dzielnicy między Dworcem Saint Lazare, Domami Towarowymi i kościołem Madeleine (Marii Magdaleny). To Paryż. Jesteśmy w sercu ?haussmanowskiego? miasta….

Trudno zgadnąć, że jest tu coś ciekawego: niewielka, neoklasyczna kaplica z okrągłą kopułą i prostym frontonem podpartym kolumnami doryckimi nie przyciąga uwagi, tym bardziej, że otaczają ją gęsto drzewa. Klasyczna, na planie krzyża greckiego, kaplica ta, arcydzieło architektury, celowo jest dyskretna. Mało kto wie, że to Kaplica Pokutna (Chapelle Expiatoire), długo ignorowana, nawet zagrożona rozbiórką. Pierwotną ideą jej budowy była ekspiacja za królobójstwo, idea monarchy, Ludwika XVIII, który tę kaplicę postawił. Dziś jest po prostu symbolem śmierci Ludwika XVI i Marii Antoniny i próbą zachowania ich w pamięci narodu jako dwóch tragicznych postaci.

W miejscu gdzie stoi dziś kaplica znajdował się, założony w 1722 roku, cmentarz parafii Madeleine. W czasie Rewolucji Francuskiej, jako własność kleru, teren cmentarza stał się dobrem państwowym. Zakopano w tym miejscu, bezładnie, około 1300 zgilotynowanych na Placu Rewolucji (dziś Plac Zgody). Wśród  złożonych tu ofiar były też ciała Marii Antoniny i Ludwika XVI, ściętych 21 stycznia (król) i 16 października (królowa) 1793 roku. Po egzekucji Ludwika XVI jego zwłoki zostały przywiezione w to miejsce wózkiem kata Sansona, i włożone do trumny ze spętanymi jeszcze z tyłu rękami, głową położoną między nogami i otwartymi oczami. Na trumnę rzucono warstwę niegaszonego wapna.

Miejsce pochówku miało pozostać nieoznaczone, ale rojalista Desclozeaux, który mieszkał w pobliżu, był świadkiem ?pogrzebu? i wiedział, gdzie – we wspólnej fosie – złożono ciało króla, a później królowej. Sadził rośliny dokładnie w tym miejscu, aby nie utracić z oczu tego skrawka ogrodu, a w 1802 roku kupił teren. Gdy po upadku Napoleona nastąpiła restauracja monarchii, na tronie zasiadł Ludwik XVIII, brat Ludwika XVI. Desclozeaux sprzedał swój teren Ludwikowi XVIII, a ten postanowił postawić tu kaplicę, powierzając pracę architektowi napoleońskiemu, Fontaine, autorowi Małego Łuku Triumfalnego Carrousel przed Luwrem. To on jest twórcą Kaplicy Pokutnej, która powstała w latach 1816-26. Wcześniej, w 1815 roku, dokonano ekshumacji zwłok pary królewskiej, o co bardzo zabiegała najstarsza córka króla i królowej, Maria Teresa, księżna Angoul?me, jedyna, która przeżyła rewolucję. Pragnęła, by jej rodzice spoczęli w bazylice Saint-Denis, nekropolii królów Francji. Kiedy przenoszono resztki Ludwika XVI i Marii Antoniny do Saint Denis,  z króla został już tylko jeden but i fragmenty szkieletu, a z królowej podwiązka.

Przeczytaj także...

Paryż. Królewska nekropolia w Saint-Denis

Autorka: Anna Derecki

Tradycyjna opowieść głosi, że święta Genowefa, patronka Paryża założyła tu pierwsze miejsce kultu w 475 roku. Król Dagobert ufundował opactwo, sprowadził benedyktynów i kazał się pochować w sąsiedztwie męczennika świętego Dionizego.

Paryż. Królewskie groby w imigranckiej dzielnicy

Autor: Cezary Rudziński

Jest w Saint-Denis uniwersytet, a na piłkarski Mundial 1998 wybudowano stadion – Stade de France. Ale przyjeżdża się tu głównie zobaczyć królewską bazylikę – Cathédrale royale de Saint-Denis, nekropolię królów francuskich.

Dolina Aosty. Kraina trochę włoska, a trochę francuska

Autor: Jarosław Swajdo

Dolina Aosty uchodzi za pierwszy w świecie obszar z nowoczesną francuszczyzną jako czymś w rodzaju języka oficjalnego. Zastąpiono tu nią łacinę w 1536 roku, trzy lata wcześniej niż w samej Francji.

Poczytaj więcej o okolicy:

Paryż. Katastrofy lotnicze na Père Lachaise

Paryż. Królewskie groby w imigranckiej dzielnicy

Paryż. Cudzoziemcom poległym za Francję (1)

Paryż. Królewska nekropolia w Saint-Denis