Atrakcją miasta są przede wszystkim zabudowania pofabryczne i osiedla dla pracowników tutejszych zakładów włókienniczych. Niejako obok nich znajduje się także ciekawy budynek z trochę innej bajki  – stacja kolejowa Żyrardów.

Obecny gmach wybudowano według projektu architekta Romualda Millera w 1922 roku. Prezentuje się nieźle, choć od remontu generalnego zakończonego w 2007 r. minęło już sporo czasu – co widać, niestety.

W poszukiwaniu narodowego stylu

Dworzec ten, zbudowany w stylu dworkowym, jest jednym z ciekawszych przykładów architektury użytkowej okresu dwudziestolecia międzywojennego, a stylistyczne nawiązanie do baroku (zwłaszcza w kontraście do ceglano-neogotyckich budowli w mieście) stanowi wyraz ważnego w owym czasie poszukiwania stylu narodowego na terenie odbudowującego się po zniszczeniach wojennych młodego państwa.

Przy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej

Pierwszy budynek stacyjny wybudował w latach 1840-45 właściciel dóbr Guzów hrabia Henryk Łubieński przy powstającej Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Miasto Żyrardów rosło tu dopiero na terenie dawnej wsi Ruda Guzowska. Dworzec zaprojektował w stylu „szwajcarskim” architekt Jana Jakub Gay, budowniczy wielu obiektów przemysłowych w osadzie fabrycznej. Nie spełniał jednak oczekiwań kolei, dlatego w latach 1872-84 zbudowano nowy budynek stacyjny już w tzw. stylu ceglanym. Został zniszczony podczas I wojny światowej, stąd konieczność odbudowy. W latach 30. XX w. rozbudowano go o podcienia arkadowe i boczne pawilony. Z dawnego wyposażenia wnętrza pozostały ciekawe piece kaflowe. Zwracają uwagę.

Warto wiedzieć

Żyrardowski dworzec jest jednym z piękniejszych przy dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.  Podobny charakter mają dworce w Pruszkowie, Grodzisku Mazowieckim i Radziwiłłowie, wyszły z pracowni tego samego architekta. Niestety, otoczenie nieprzyjemne – ciasny parking i marne krzaki.

Przeczytaj także...

Kalisz. Dworzec Kolei Warszawsko-Kaliskiej

Autor: Waldemar Rusek

Kolej miała zastąpić tysiące wozów konnych poruszających się po kiepskich drogach. Dlatego też przemysłowcy, kupcy i rzemieślnicy zabiegali o stałe połączenie z innymi regionami Królestwa Polskiego.

Skierniewice. Najpiękniejsza stacja w okolicy

Autor: Marek Nowak

W latach 1980-2003 podczas trwającego ponad 20 lat remontu dworzec został gruntownie odnowiony: skuto tynki, oczyszczono ceglaną elewację, odnowiono oryginalną drewniano-żeliwną wiatę peronową zbudowaną w 1893 r...

Grodzisk Mazowiecki. Przy grodzie, przy zdroju, przy kolei

Autorka: Małgorzata Raczkowska

Najpierw był gród. Od niego miasto przyjęło nazwę. Najprawdopodobniej pamiątką po nim są Szwedzkie Góry – grodzisko we wsi Chlebnia. Fortyfikacje istniały tu w XI wieku, a z przytulonej do nich osady wyrosło miasto Grodzisk, teraz Mazowiecki.

Poczytaj więcej o okolicy:

Sochaczew. Dawniej ratusz, dziś muzeum pola bitwy

Błonie. Zgrabny ratusz Marconiego

Strzyżew. Dwór w krainie Chopina

Tułowice. Dwór na skraju Kampinoskiej Puszczy