Skierniewice
Techniczne zaplecze żelaznej drogi
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
W dawnej parowozowni w Skierniewicach powstaje muzeum kolei. Lokomotywy i wagony pociągów normalno- i wąskotorowych, semafory, sygnalizatory, narzędzia, maszyny, a wreszcie sztandary i proporce ? to kolekcja zgromadzona przez członków Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei.
Parowozownia Skierniewice powstała w 1846 roku jako jeden z kilku głównych obiektów zaplecza trakcyjnego Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Kompleks podlegał systematycznej rozbudowie do lat 90. XIX w. aż uzyskał około 1880 r. dzisiejszą liczbę – 23 kanałów hali głównej. W końcu 1914 r. parowozownia wraz z większością wyposażenia stacji uległa niemal kompletnemu zniszczeniu. Odbudowana przez PKP w latach 1919-1922 stanowiła do końca lat 20. XX w. jeden z ważniejszych punktów obsługi parowozów na terenie byłej Warszawskiej Dyrekcji Kolei Państwowych. W końcu dwudziestolecia międzywojennego wraz z wydłużeniem odcinków obsługi trakcyjnej do nowocześniejszych parowozowni w Piotrkowie i Azorach i wybudowaniem linii węglowej FPTK, straciła na znaczeniu, i została przeznaczona do obsługi ruchu wyłącznie lokalnego. Wiosną 1940 r. została całkowicie przebudowana, unowocześniona i zaopatrzona w zaplecze warsztatowe dla średnich i rewizyjnych napraw lokomotyw. Po wybudowaniu linii Skierniewice – Łuków stała się jedną z ważniejszych parowozowni, obsługujących ruch towarowy na przecięciu dwu bardzo obciążonych magistral: Warszawa-Katowice oraz Rzepin-Poznań-Kutno-Terespol.
Do dziś zachowały się obiekty, których budowa datowana jest na rok 1859. Kształt istniejącego kompleksu, w większości pochodzi z okresu rozbudowy kolei Ostbahn przez GeDOB w latach 1940-43. Pozostała kompletna infrastruktura techniczna potrzebna do obsługi i utrzymania lokomotyw o trakcji parowej. Do dziś skierniewicka parowozownia jest w stanie przyjąć i obsłużyć każdy typ zachowanego w Polsce parowozu. Kompleks parowozowni – jako całość (wszystkie budynki, zewnętrzne urządzenia techniczne, dawne wyposażenie warsztatowe, tory) został wpisany do rejestru zabytków.
Warto wiedzieć
Skierniewickie wagony kryte dwukrotnie zdobywały Oskara. Pierwszy raz w ?Liście Schindlera? Stevena Spielberga, potem w ?Pianiście? Romana Polańskiego. ?Grały? też w innych filmach fabularnych (m.in. ?Podroż?, ?Rancid Aluminium?, ?Boża Podszewka?, ?Generał Nil?), pojawiły się również w wielu produkcjach dokumentalnych.
Niestety, lokomotywownia na co dzień nie jest dostępna do zwiedzania a zza ogrodzenia wygląda nieciekawie – kupa kolejowego bałaganu. Jedna tylko lokomotywa na pokaz. Na szczęście dni otwartych jest sporo, można by się kiedyś wybrać…