Łużowa Góra
Wspomnienie po tajnej kwaterze

W latach 60. XX w. na północnym ramieniu wydmy Łużowa Góra rozpoczęto budowę obiektów, które miały być kwaterą dla dowództwa Układu Warszawskiego na wypadek wojny atomowej.
fot: Małgorzata Raczkowska
Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
Istotą wędrówki jest przejście po pomostach przez piaski wysokiej wydmy parabolicznej, jednego z wybitniejszych wzniesień w Puszczy Kampinoskiej.
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
  • Łużowa Góra. Wspomnienie po tajnej kwaterze
Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

To najnowsza ścieżka turystyczna w Kampinoskim Parku Narodowym. Udostępniono ją z początkiem 2020 r. Ma 2 km i biegnie z pobliża parkingu w Dąbrowie Leśnej (obecnie część miasta Łomianki) do Kamienia Ułanów Jazłowieckich na Nadłużu.

Istotą wędrówki jest przejście po pomostach przez piaski wysokiej wydmy parabolicznej, jednego z wybitniejszych wzniesień w Puszczy Kampinoskiej. Łużowa Góra (też Wydma Łuże) ma wysokość 100,6 m n.p.m. przy względnej wysokości ok. 20 m. Od strony Nadłuża wejście na nią wymaga pokonania całkiem stromych schodów. Wydmę  porasta młody bór sosnowy. Stare drzewa wycięli Niemcy w czasie wojny.

W przeszłości dawnej

Łużowa Góra to nie tylko przyroda, ale i historia. Także ta najdawniejsza. Bo to właśnie tu na skraju bagna Łuże odkryto najstarsze ślady osadnictwa w Kampinoskim Parku Narodowym. Znaleziska  pochodzą z okresu mezolitu, epoki brązu i żelaza. W czasie dwudziestolecia międzywojennego planowano tu zbudowanie podmiejskiego letniska, miasta-ogrodu. Projektu jednak nie zrealizowano. W czasie hitlerowskiej okupacji w październiku 1942 r. Niemcy zamordowali tu 85 osób, z których udało się zidentyfikować 20. Miejsce straceń upamiętniono krzyżami, ciała zostały ekshumowane i spoczęły na cmentarzu w Palmirach.

W nocy z 1 na 2 sierpnia 1944 r. u stóp Łużowej Góry zgromadzili się powstańcy i wyruszyli stąd by zaatakować lotnisko na Bielanach. Akcja się nie powiodła, lotniska nie udało się opanować, a powstańcy ponieśli straty.

I w czasie zimnej wojny

W latach 60. XX wieku na północnym ramieniu wydmy Łużowa Góra rozpoczęto budowę obiektów, które miały być zapasową kwaterą dla dowództwa Układu Warszawskiego na wypadek wojny atomowej. Powstały trzy budowle połączone podziemnymi korytarzami: naziemne, wyglądające jak szkoła tysiąclatka koszary, podziemne centrum dowodzenia i olbrzymi schronu o powierzchni ok. 2 tys. m kw. Ten tajny obiekt znany był jako Zapasowe Dowództwo Układu Warszawskiego, Atomowa Kwatera Dowodzenia albo Kompleks 7215. Rozbudowa trwała do lat 80 ubiegłego wieku.

Po rozpadzie Układu Warszawskiego i zakończeniu  zimnej wojny obiekty te przestały być potrzebne wojsku. W 2003 roku przekazano je Kampinoskiemu Parkowi Narodowemu. Były ponoć w dobrym stanie, ogrodzone i dozorowane. Ale gdy wojsko sobie poszło a park ich nie zagospodarował, szybko je zdewastowano i rozkradziono. Dopiero w 2017 roku niszczejące konstrukcje rozebrano i oddano teren przyrodzie, która próbuje tu odbudować murawy napiaskowe.  Tylko jeden z podziemnych bunkrów przeznaczono na siedlisko nietoperzy.  W 2019 r. widoczną jego ścianę ozdobił mural przedstawiający gacka brunatnego – nietoperza zimującego na Łużowej Górze.

* * *

I o tym wszystkim opowiadają tablice ścieżki dydaktycznej.

Poczytaj więcej o okolicy:

 

Komentarze: 1

    leśny, 24 kwietnia 2022 @ 18:10

    Ta kwatera dowodzenia była tylko na pokaz dla satelitów zachodu. Znam co najmniej dwie lokalizacje w okolicy gdzie takie obiekty powstały. I przypuszczam iż przynajmniej jeden albo dwa kolejne też są. Jeden na pewno do dziś jest eksploatowany. Naprawdę wierzycie iż komuchy te 3 niewielkie budynki budowali 25 lat??? Wystarczy przejść się po okolicy i obejrzeć mapy by je zlokalizować.

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!