Przedwojenne tradycje

Dlaczego zbudowano obserwatorium właśnie tu? Bo w tym miejscu istniało ono przed wojną. Budowę tamtej placówki zainicjował Tadeusz Banachiewicz (dzisiejsze obserwatorium nosi jego imię), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wybrał on szczyt na tyle  nieodległy od Krakowa, że łatwo było tu dojechać. I na tyle odległy, że powietrze było tu czyste i przejrzyste. Zbudowano wtedy wieżę obserwacyjną, dom mieszkalny, zabudowania gospodarcze. Przed współczesnym budynkiem stoją ich makiety. Na Lubomirze w 1925 roku Lucjan Orkisz odkrył kometę, którą nazwano jego imieniem a 11 lat później Władysław Lis (pracownik gospodarczy obserwatorium, astronom-amator!) odkrył kolejną. Sławę podzielił jednak z dwoma innymi odkrywcami, którzy dostrzegli ją tego samego dnia: Japończykiem Sigeru Kaho i pracującym w Taszkiencie Stefanem Kozikiem. W nazwie tej komety są więc nazwiska wszystkich trzech odkrywców. Obie odkryte na Lubomirze komety znalazły się w herbie gminy Wiśniowa. Obserwatorium zniszczyli doszczętnie Niemcy w 1944 roku.

Dydaktyczną ścieżką na sam szczyt

Wzdłuż czerwonego Głównego Szlaku Beskidzkiego od przysiółka Parylówka do obserwatorium  na Lubomirze prowadzi „Astronomiczna ścieżka dydaktyczna”. Czytając informacje na ośmiu przystankach (z ławeczkami) można zdobyć sporo wiedzy o kometach i ich polskich odkrywcach, dokonaniach Mikołaja Kopernika i Aleksandra Wolszczana, historii obserwatorium i jego twórcy Tadeuszu Banachiewiczu. Ciekawy pomysł, tak różny od ścieżek opowiadających, jak rośnie las.

Warto wiedzieć

* Niespotykana w Beskidach nazwa Lubomir pochodzi od imienia księcia Kazimierza Lubomirskiego, który w 1922 ofiarował 10 ha lasów na szczycie pod budowę obserwatorium astronomicznego. Nazwę górze nadano 10 lat później. Wcześniej całe pasmo nosiło nazwę Łysina (obecnie to pasmo Lubomira i Łysiny).
* Przez geografów Lubomir wraz z całym pasmem jest zaliczany do Beskidu Wyspowego (podział według Jerzego Kondrackiego). Turyści uważają, że to część Beskidu Makowskiego.

Przeczytaj także...

Łysina i Lubomir. Najwyższe w Średnim Beskidzie

Autorka: Barbara Górecka

Trasa naszej wycieczki prowadzi z Kudłaczy przez Kamiennik na Łysinę i Lubomir. Miejsca te znajdują się w Beskidzie Makowskim w paśmie Łysiny i Lubomira, które wznosi się nad przełomem Raby.

Toruń. Atrakcje dawne i całkiem nowe

Autor: Waldemar Rusek

Z Torunia to znam dwóch duchownych… Jeden patrzył na słońce a drugi pod nogi. Mam na myśli Mikołaja Kopernika, astronoma i kanonika od roku 1497, oraz zakonnika ojca Tadeusza Rydzyka z zakonu redemptorystów.

Łomnica. Na najpiękniejszym tatrzańskim szczycie

Autor: Adam Gąsior

Pobyt na szczycie trwa 50 minut. Czasu wystarczy, by nasycić oczy widokami, urządzić sesję zdjęciową – szczególnym powodzeniem cieszy się kładka zawieszona nad kilkusetmetrową przepaścią.

Poczytaj więcej o okolicy:

Beskid Wyspowy. Ciekawostki ukryte między górami

Rabka Zdrój. Nowa tężnia w odnowionym parku

Lubogoszcz. Na młodzieżowej polanie

Luboń Wielki. Kto wie, gdzie leżą zbójnickie dukaty?