Dobczyce
Skansen na wzgórzu zamkowym

Za bramką pierwszym obiektem jest budynek z bali uszczelnionych słomą i z dachem gontowym. To „dom pogrzebowy”. Znajdują się w nim przedmioty związane z dawnymi obrzędami pogrzebowymi.
fot: Barbara Górecka
Dobczyce. Skansen na wzgórzu zamkowym
Dziś skansen tworzy 6 budynków drewnianych. Otoczone są drewnianym płotem. W jednym z nich znajduje się - unikalna w Polsce - ekspozycja poświęcona zwyczajom pogrzebowym.
To już 10 lat! Materiał został zamieszczony w naszym portalu ponad dekadę temu.
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!

Kolędnicy w sieni

Teraz w karczmie zrobiono ciekawe stałe wystawy. W sieni stoi szopka kolędnicza z ruchomymi figurkami, gwiazda i turoń. Są tu też palmy, kołatki, sikawka i kur na wózku. W gablotach stoją postaci wieśniaków w strojach podkrakowskich. Na ścianach wiszą różne trofea myśliwskie. Jest też wystawa zdjęć dokumentalnych, przedstawiająca dzielnicę Dobczyc przed zalaniem. Były w niej 33 domy mieszkalne i 8 garbarni wkomponowanych w dolinę Raby. Na innej fotografii jest zamek wznoszący się nad polami uprawnymi. Ten fragment karczmy oświetla świecznik na kole od wozu.

Sypialnia bogatego mieszczanina

Z sieni zaglądamy do „alkierza”. Była to sypialnia mieszczanina Baradzisza. Izbę urządzono według opisu z 1834 roku. Stoją tu bogato rzeźbione sprzęty: kredens gdański i stół z herbowymi gryfami na nogach. Pod powałą dookoła izby wiszą święte obrazy. Z boku postaci mieszczan dobczyckich. Izbę zdobią karnisz, firanki, zegary, skóra dzika na podłodze i wiele innych przedmiotów wokół. Izbę ogrzewano piecem, który miał wnękę do podgrzewania herbaty. W niej stawiano czajnik. Obrazuje to zamożność dawnych mieszczan.

Królestwo gospodyni

Czarna izba czyli kuchnia to świat dawnej gospodyni. Dużo tu drewnianych naczyń o różnym przeznaczeniu: beczki na kapustę i wodę, konewki, kijanki do prania nad rzeką, skopki, moździerze, dzieża, praska, cedzaki, warzechy i wiele innych. Tych przedmiotów nie uświadczymy już w żadnym wiejskim domu – pozostaje tylko skansen. Stoi tu też „ślufok”, czyli rozsuwana ława do spania. Jest magiel obciążony kamieniami i krakowska skrzynia wianowa, malowana w kwiaty.

Świat rzemiosła

Dalej wchodzimy do wielkiej „izby rzemiosła”. Dawniej była to izba weselna. Zgromadzono w niej bogatą ekspozycję rzemiosła dobczyckiego, którego tradycje sięgają XIV wieku. W XV i XVI wieku, znajdowało się w mieście  wiele warsztatów rzemieślniczych. Były dwa folusze i blech do wybielania sukna. Teraz można tu obejrzeć model folusza i sposób produkowania sukna. Cała sala podzielona jest na boksy, a w nich są poszczególne warsztaty. Jest garbarstwo i kuśnierstwo. Krawiectwo zdobi dworska suknia ślubna sprzed 150 lat.

W innym boksie jest warsztat rymarski, a obok szewski. Uwagę przykuwają ogromne buty filcowe na drewnianych podeszwach, służące jako ocieplacze. Ubierano je na czas jazdy furmankami na jarmarki. W dziale „cechu wielkiego” są warsztaty: stolarski, kołodziejski, tkacki, tokarski. W warsztacie stolarskim zobaczymy strugi różnego rodzaju i prasy. W kołodziejskim jest ława zwana „dziadkiem”, szprychy, ośnik, koła, dzwony. Nad tym wisi piła „tracz”. W dziale tkackim jest międlnica, cierlica, grzebienie, kołowrotki, nawijacze, wrzeciono i duży warsztat tkacki. Ma on ponad 100 lat. W warsztacie tokarskim zobaczymy sprzęt do wyrobu ozdób drewnianych. Nad nim wiszą wyroby wikliniarskie.

Jest też garncarstwo. Na półkach poukładane garnki, misy, gwizdki – koguciki, koła garncarskie, z których jedno ma ponad 100 lat. Obok karczmy stoi „kuźnia”. Jest ona w spichlerzu z 1863 roku, a spichlerz przeniesiono ze wsi Zagórzany koło Łapanowa. Przez ozdobną kratę widać piec kowalski z dużym miechem ręcznie poruszanym. Obok stoi ogromny pień z kowadłem. Obejrzeć można sztance kowalskie i wyroby sztuki kowalskiej.

Warto wiedzieć

W planach muzeum jest pozyskanie kolejnego drewnianego budynku, który znajduje się na staromiejskim wzgórzu i popada w coraz większą ruinę.

Czytaj dalej - strony: 1 2

Poczytaj więcej o okolicy:

Dodaj komentarz
(Dozwolone typy plików: jpg, gif, png, maksymalny waga pliku: 4MB.)
(wymagany, niepublikowany)
Wszystkie materiały zamieszczone na naszym portalu chronione są prawem autorskim. Możesz skopiować je na własny użytek.
Jeśli chcesz rozpowszechniać je dla zysku bez zgody redakcji i autora – szukaj adwokata!
Zamknij