W Dolomitach, także w grupie górskiej Marmolada, odnajdziemy liczne ślady walk z okresu I wojny światowej, pomiędzy wojskami włoskimi a austriackimi.

Front przebiegał ze wzgórz Col di Lana, przecinał dolinę Cordevole oraz grzbiet Padon i schodził na przełęcz Passo Fedaja.

Tędy przebiegał front

Marmolada była pod kontrolą obu stron. Większą część masywu zajmowali Austriacy, ale Włosi ulokowali się na wschodniej grani wokół Forc. Serauta. Stąd ostrzeliwali lodowiec. Lawiny też zbierały żniwo wśród żołnierzy. Wielka lawina pogrzebała oddział austriacki idący z doliny Val di Fassa na przełęcz Marmolada (o innych miejscach walk wspominałam w poprzednich artykułach). Austriacy zostali zmuszeni do zejścia poniżej lodowca. Zaczęli tam budować tunele, koszary i magazyny. Część tych budowli możemy zobaczyć w pobliżu jeziora Lago Fedaja.

Ferrata Eterna

Przy środkowej stacji kolejek na Marmoladę, stojącej na przełęczy Serauta wznosi się Punta Sarauta (2962 m n.p.m.). Tą granią włoscy, górscy żołnierze  Alpini z brygady Cadore  poprowadzili trasę ferrata Eterna. Kończy się ona na Passo Fedaja. Na zboczach góry znajdują się pozostałości wojskowych dróg z okresu walk. Ten rejon zajmowali żołnierze włoscy.

Pomniki i obeliski

Na rozległej półce skalnej, na przełęczy zrobiono taras widokowy. Jest tu również pomnik poświęcony żołnierzom. Obok stoi niewielkich rozmiarów armata. Poniżej budynku stacji jest wejście na wspomnianą ferratę Eterna. Droga ta absolutnie nie jest przeznaczona dla przeciętnego piechura! Tu również uczczono pamięć poległych. Przypominają o tym obeliski. Można zajrzeć do maleńkich stanowisk strzelniczych i zobaczyć w jakich warunkach przebywali żołnierze. Przed pierwszym z bunkrów stoi tablica informacyjna o rozłożeniu bunkrów w masywie Punta Serauta.

Muzeum na stacji kolejki

W budynku stacji kolejki, na najniższym poziomie jest ciekawe muzeum wojskowe. Zebrano tu wiele eksponatów znajdowanych po okolicznych górach. W budynku jest też mała restauracja i sklep z pamiątkami.

Przeczytaj także...

Koprzywnica. Kościół i klasztor cystersów

Autorka: Teresa Pąkowa

Zachował się budynek kościelny i wschodnie skrzydło klasztoru cystersów ze wspaniałym kapitularzem wspartym na dwóch kolumnach. Kościół robi wrażenie niedokończonego, jakby coś urwano, bo tak się stało w rzeczywistości.

Lugano. Szwajcarski kurort, włoskie tradycje

Autor: Cezary Rudziński

Miasto położone jest malowniczo na południowym cyplu, jak gdyby wrzynającego się w Italię, włoskojęzycznego kantonu Ticino. To szwajcarski ośrodek turystyczno-wypoczynkowy, a równocześnie międzynarodowe centrum finansowe.

Pyrohiw. Skansen dawnej wsi i? komunizmu

Autor: Cezary Rudziński

Gdy dysponuje się jednak wolnym dniem, a chociażby jego połową, warto i tam się wybrać. Skansen zajmuje duży, 150-hektarowy obszar. Zgromadzono w nim ponad 300 zabytków wiejskiej architektury drewnianej z terenu całej Ukrainy.

Poczytaj więcej o okolicy:

Tofany. Pod ścianę, do Rifugio Dibona

Altipiano di Pala. Dziko na wielkim płaskowyżu

Alleghe. Spacerową ścieżką wokół jeziora

Val di Zoldo. Droga przez Bosconero