Miasteczko Mansfeld pełne jest uroku. Góruje nad nim potężne zamczysko na wzgórzu, ale turyści przyjeżdżają tu przede wszystkim szlakiem Marcina Lutra.

Mansfeld, podobnie jak Eisleben i Wittenberga nosi nazwę Lutherstadt. Twórca reformacji mieszkał tu, w domu rodziców, przez pierwsze 13 lat życia. Teraz budynek jest częścią nowoczesnego multimedialnego muzeum, o którym piszę osobno.

Balast szkolnej edukacji

Zachował się (a właściwie został odbudowany) budynek szkoły łacińskiej, w której Marcin Luter pobierał pierwsze nauki w latach 1488-96. Nauka łaciny była podstawą edukacji w tamtych czasach. Biografowie zgodnie twierdzą, że Marcin uczniem był dobrym, lecz cichym. Nie lubił jednak szkoły, zwłaszcza jej brutalnego drylu. Być może te doświadczenia stały się praprzyczyną wezwania do reformy szkolnictwa przez dorosłego już kaznodzieję. Postulował on nauczanie powszechne, w języku ojczystym i ? uwaga ? także edukację dziewcząt. Teraz w budynku dawnej szkoły mieści się informacja turystyczna, a o jego przeszłości świadczy stosowna tablica. Można tu także kupić liczne ?lutrowe? pamiątki.

Nowa szkoła, czyli rektorat

Obok wybudowanego na przełomie XIX i XX wieku ratusza, przy ? a jakże ? Lutherstraße, znajduje się budynek nowej szkoły, ale też całkiem wiekowej, bo zbudowanej w XVI wieku. Prawdopodobnie nauczano w niej już według zreformowanych przez zwolenników Lutra programów. Warto jako ciekawostkę zauważyć, że król pruski, Fryderyk Wilhelm III, nadał tej szkole imię patrona ? właśnie Marcina Lutra (Lutherschule) w 1839 roku. Obecnie budynek nazywany jest rektoratem. Na portalu znajduje się relief przedstawiający św. Jerzego, patrona miasta (kopia płaskorzeźby z zamku) oraz wierszowana łacińska inskrypcja porównująca dokonania tego świętego i słynnego kaznodziei.

Trzy wydarzenia

W pobliżu, na Lutherplatz, zobaczymy ciekawy pomnik ? fontannę z trzema płaskorzeźbami przedstawiającymi Marcina Lutra: jako chłopca, jako tłumacza biblii i jako reformatora publikującego słynne tezy na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze. Na szczycie znów święty Jerzy, patron miasta i hrabiów von Mansfeld. Pomnik wykonał ją w 1913 r. rzeźbiarz Paul Juckhoff ze Schkopau z bawarskiego wapienia.

Pierwszy kościół

Budynek dawnej szkoły stoi obok kościoła św. Jerzego (st. Georg), którego korzenie sięgają XIV w., a który tuż po opuszczeniu miasta przez Lutra w sposób znaczący przebudowano. Marcin śpiewał w tutejszym chórze szkolnym, a jego ojciec zaangażował się w fundację jednego z ołtarzy. Kościół przejęli protestanci już w 1524 roku, a sam Luter wygłosił tu dwa kazania w 1545 r. Niestety, gdy ja tam byłam ? kościół zamknięty był na cztery spusty. A szkoda, bo we wnętrzu są obraz  Lukasa Cranacha Młodszego przedstawiający Zmartwychwstanie Chrystusa, portret Lutra w pełnej postaci ze szkoły Lukasa Cranacha Starszego, trzy ołtarze z czasów przed reformacją, nagrobki grafów von Mansfeld. W jednym z zewnętrznych portali ulokowano współczesną dziwną instalację przedstawiającą chłopca ? pewnie także Lutra?

Kawał historii

Pierwsze wzmianki na temat miasta pochodzą z roku 973, z czasów cesarza Ottona II. W roku 1229 po raz pierwszy wspomniano zamek, a w 1400 Mansfeld otrzymało prawa miejskie. Razem z sąsiednim Eisleben w średniowieczu tworzyło duży ośrodek wydobycia i przetwórstwa miedzi i srebra. Górniczo-hutniczą karierę robił tu ojciec Marcina, Hans Luder. Okręg górniczy Mansfeld-Eisleben funkcjonował przez 800 lat, aż do II poł. XX wieku. Przypominają o tym widoczne jeszcze hałdy, pozostałości szybów i innych urządzeń, a jedna z kopalń (Röhrigschacht w Wettelrode/Sangerhausen) została udostępniona do zwiedzania.

Przeczytaj także...

Mansfeld. Dom rodziców Marcina Lutra

Autorka: Anna Ochremiak

Co przypomina w miasteczku o wielkim reformatorze? Przede wszystkim – nazwa. W 1996 roku przybrało ono drugi człon nazwy, teraz to Mansfeld-Lutherstadt. Podobnie jak Eisleben i Wittenberga. Zachował się też dom rodziców.

Niemcy. Marcin Luter 2017. 500 lat reformacji

Autorka: Anna Ochremiak

Na tę rocznicę Niemcy przygotowywały się już od dekady. Przede wszystkim dwa miasta, które do swej nazwy przyjęły miano Lutherstadt – Miasto Lutra. To Eisleben, gdzie przyszły reformator przyszedł na świat, i Wittenberga, gdzie opublikował swoje tezy...

Eisleben. Miasto, którmu nazwę dał Marcin Luter

Autorka: Anna Ochremiak

W 1946 r., w czterechsetną rocznicę śmierci Marcina Lutra, Eisleben otrzymało drugi człon nazwy „Miasto Lutra” – Lutherstadt. Domy narodzin i śmierci reformatora oraz zabytki związane z jego pobytami w mieście, zostały wpisane w 1996 r. na listę UNESCO.

Poczytaj więcej o okolicy:

Niemcy. Świąteczne zwyczaje sąsiadów

Drezno. Pomnik Lutra stoi przed Frauenkirche

Eisleben. Miasto, którmu nazwę dał Marcin Luter

Torgawa. Reformacja dojrzała na zamku Hartenfels