Bardejów
Sześć wieków na starówce

A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Rozgrzany słońcem rozległy bardejowski rynek mieni się kolorami. Z trzech stron otaczają go nieprzerwane rzędy gotyckich i renesansowych kamieniczek, od północy plac zamyka potężna kamienna bryła kościoła św. Idziego (dom sv. Egidia).
W upalny letni dzień brukowany kocimi łbami plac jest dość pusty. Turyści i mieszkańcy kryją się pod parasolami kawiarni i na ławeczkach w cieniu kępy drzew.
Kolorowe domki, stojące wokół rynku pobudowali bardejowscy mieszczanie w czasach dobrobytu. Bo od XIV do XVI wieku królewskie miasto Bardejów (też Bardiów), położone na trakcie wiodącym z południa Europy, z półwyspu Bałkańskiego, do Polski i na Ruś, było ważnym ośrodkiem rzemiosła i handlu. Podążający tędy kupcy obowiązkowo wystawiali swoje towary na rynku: nakazywało im to prawo składu. Było ich wielu, stąd plac tak ogromny. Znalazło się miejsce miejsce i na polską sól, i na tokajskie wina. Bardejów stał się stolicą podgórskiego regionu ? Szarisza (Šariš).
Miasto obwiedziono murami z bramami, basztami i barbakanem. Bogaci mieszczanie budowali domy, władze miasta wystawiły ratusz. Prosta, wręcz surowa bryła jest świadkiem przemian w architektonicznej modzie. Powstała w latach 1505-11, w czasach gdy odchodzono już od gotyku, eksperymentując w duchu renesansu. Teraz jest najstarszą na Słowacji budowlą, noszącą już znamiona tego ostatniego stylu. W ratuszu mieści się Muzeum Szarisza (Šarišské muzeum).
Do pięknego gotyckiego kościoła przy rynku nie zagląda aż tak wielu turystów: wstęp kosztuje kilka euro, zawracają więc od progu. Tymczasem świątynia, którą zbudowano w XIV w. a rozbudowano w połowie następnego kryje ewenement na europejską skalę: jedenaście późnogotyckich ołtarzy skrzydłowych, już od pięciuset lat stojących tam, gdzie je postawiono.
W XVI w. bardejowscy mieszczanie poddali się reformacji: to był okres rozkwitu kulturalnego miasta. Krótko po opublikowaniu katechizmu Marcina Lutra, obywatel Bardejowa, Leonard Stöckel, rektor tutejszego gimnazjum, spisał zasady nowego wyznania dla związku pięciu miast we wschodniej Słowacji. Działały tu dwie drukarnie, teatr, pierwsza na Słowacji (a nawet na całych Węgrzech, do których należał wtedy Szarisz) biblioteka publiczna.
Dodaj komentarz