Bieszczady
Siedem obrazków zza wschodniej rubieży
A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne!
Obrazek 3: cmentarze
Stary Sambor. Przy szosie kirkut. Piękne rzeźbione macewy stoją w rzędach, jedna przy drugiej. Niezwykłe. Trochę ruszone zębem czasu, jest ich mnóstwo. Trawa wysoka, ale nie ma krzaków, widać, że ktoś dba, by nie zarosły nekropolii. Wspomnienie po jednej trzeciej dawnych mieszkańców okolicy.
Drohobycz. Cmentarz miejski. Polacy i Ukraińcy leżą obok siebie, tu i ówdzie stoją też pomniki z czerwoną gwiazdą. Są i stare nagrobki,niektóre z nich to prawdziwe dzieła sztuki. Duże grobowce i nastrojowe rzeźby. Wystarczy jednak zagłębić się w alejki, by zobaczyć, co może zrobić złość, nienawiść, a czasem żądza łatwego zysku. Zdjęcia na nagrobkach potłuczone, grobowce otwarte, z rozwalonej trumny wystają zmurszałe kości. Tu ktoś niezdarnie zamurował rozbity przez wandali otwór, tam zabrakło krewnych,by naprawić szkody. Na okaleczonych grobach głównie polskie napisy.
Gdzieś w drodze. W zakolu potoku, na wysokiej skarpie, pod starymi brzozami chylą się ku ziemi kamienne nagrobki. Wśród trawy kwitną storczyki. Cisza, spokój, do wsi daleko. W tym miejscu można by poczekać na sąd ostateczny.
Obrazek 4: złocone kopuły
Murowana cerkiew jest ułomna. Cztery wieże przykryte są prowizorycznymi daszkami, tylko pośrodku nawę wieńczy kopuła. Cztery brakujące kopuły stoją w trawie na skraju cmentarza. Czekają, aż ktoś dżwignie je na miejsce. Są ogromne, całe pokryte złotą łuską. Mienią się, aż oczy bolą patrzeć. Kopuły są w każdej wsi. Błyszczą z daleka w słońcu, wskazując drogę do świątyni. Mają je duże, murowane cerkwie, mają je też te małe, drewniane. Wszystkie są złote. Bardzo bizantyjskie. Widać, że nowe, założone już za wolnej Ukrainy. Bo tu remontuje się świątynie. Nie ma już w nich sklepów, nie ma magazynów, nie niszczeją zamknięte na głucho. Oddano je ludziom. A ludzie dają im złote kopuły.
Obrazek 5: muzeum
W miejscowości Nahujowice urodził się Iwan Franko. Ten sam, który odebrał nazwę Stanisławowowi (teraz Iwanofrankowsk). Poeta, pisarz, jeden z trzech – obok Tarasa Szewczenki i Lesi Ukrainki – wieszczów narodowych. W rodzinnej wsi pisarza stworzono muzeum. Na podstawie zapisków w rejestrach gruntów i powieści pisarza „Moja chata” zrekonstruowano wiejski dom z połowy XIX wieku. Zebrano po okolicy trochę sprzętów, urządzono wnętrza. Odbudowano też i wyposażono kuźnię, bo ojciec pisarza był kowalem. Za plecionym płotem powstał niewielki, ale ciekawy skansen. Za to po drugiej stronie ulicy – ogromne nowoczesne gmaszysko. Trochę pamiątek po wieszczu, trochę fotografii. Nic specjalnego, ale na pewno przyjeżdżają tu wszystkie szkolne wycieczki. Lepiej tylko, by żadnemu dziecku nie zachciało się siusiu. Zapomniano o toalecie, a do wychodka w podwórku lepiej nie zaglądać.
Poczytaj więcej o okolicy:
Komentarze: 1
Dodaj komentarz
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
tak, tak! u nas tez tu i owdzie pojawiaja się zlote kopuly! patrz bielanka w beskidzie niskim – nowa cerkiew kopuly zlote!