Cesarz Napoleon, wjechał do miasta 2 czerwca 1812 roku, ok. godziny 18.30. Powitało go bicie dzwonów i iluminacja ulic i mostu. Jako kwaterę przewidziano dla Napoleona Hôtel de Varsovie...
Moskiewska wieść gminna powtarzała, że przeorysza klasztoru przeklęła to miejsce i przepowiedziała, że nic na nim długo nie postoi. 5 grudnia 1931 roku wysadzono Sobór dwoma wybuchami. A usuwanie ruin zajęło kolejne półtora roku...
Pomnik usytuowano na południe od dawnych terenów wystawowych. U jego podstawy znajduje się pawilon muzealny z pamiątkami, w wartowni zaś eksponaty oraz diorama z tysiącami figurek żołnierzy.
Napoleon do Wilna wjechał przez Ostrą Bramę, owacyjnie witany przez mieszkańców. Tego dnia jeszcze wjechał konno na Górę Zamkową i oglądał panoramę miasta, potem zwiedził arsenał.
W czasie ataku Napoleona na Rosję w 1812 r. Tolly dowodził 1 Armią Zachodnią, największą formacją rosyjską, która stała naprzeciw czoła francuskiego pochodu. Zastosował wówczas prostą, ale skuteczną taktykę spalonej ziemi.
Tutaj Napoleon Bonaparte przyjął defiladę wojskową i odebrał meldunki od zwiadowców. Jedynym godnym cesarza budynkiem był zamek olsztyński, na którym zjadł obiad i spędził kilka godzin.
Niewielkie pruskie miasteczko, nazywające się wtedy Osterode, przez miesiąc stanowiło stolicę cesarstwa. Stąd Napoleon zarządzał ogromnym imperium, a jego podkomendni… grabili co się dało.
Kruchta zwieńczona jest cebulastym hełmem. Wieżyczka na sygnaturkę ma także cebulasty hełm latarnią. Obie cebule pokryte są drobniutkim gontem, raczej niespotykanym u nas na nizinach, częstym za to w Karpatach na rumuńsko-ukraińskim pograniczu.
Otwarcie Hali Ludowej w 1913 roku związane było z hucznymi obchodami setnej rocznicy odezwy króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III do narodu, oraz zwycięstwa nad Napoleonem pod Lipskiem.
Dziś jeszcze Chateau de Vincennes, pomimo zniszczeń dokonanych przez hitlerowskie bomby w 1944 roku, imponuje ogromem i obronnymi murami nad z głęboką, chociaż już suchą fosą.