Wszystkie cerkwie posiadają ikonostasy i pełne wyposażenie cerkiewne. Obecnie służą grekokatolikom. W tym rejonie przeważają drewniane cerkwie łemkowskie typu południowego.
Przez starówkę przebiega ładny deptak zwany Szirok Sokak doprowadzający do placu centralnego Ploštad Magnolia. Tędy przebiega główna ulica miasta. Na środku placu, który jest porośnięty kasztanowcami, wyrasta wieża Zegarowa.
Oba tarasy widokowe, Kohtu i Patkuli, mają w przewodniku Michelina maksymalną liczbę gwiazdek. Jak najbardziej zasłużenie. Widoki są bowiem przepiękne, na różne strony panoramy starówki, baszty i wieże kościelne oraz kryte dachówką domy.
Pierwsza wzmianka o istnieniu cerkwi św. Onufrego zawarta jest w dokumencie Kazimierza Wielkiego z 1367 roku. Cerkiew była wielokrotnie niszczona przez najazdy. Pełniła funkcję obronną. Całość otaczał mur ze strzelnicami.
Dziś niewiele zostało po Smolniku, który po II wojnie światowej znalazł się w granicach ZSRR. W 1951 roku wrócił do Polski. Mieszkańców przesiedlono na Ukrainę. Zabudowania wsi i dzwonnicę stopniowo rozebrano. Cerkiew przetrwała.
W przedsionku cerkwi wzrok pada na pięknie zdobione figury płaskorzeźbione. To części unikatowego ikonostasu, jakie zdarzają się tylko w Rosji. Wszystkie postaci były wycięte z deski, rzeźbione i polichromowane.
Berat został wpisany na listę UNESCO w 2008 roku. Jest ośrodkiem kulturowym i turystycznym. To ulubione miasto artystów. Cechuje je architektura z okresu osmańskiego, a nazywane jest „miastem tysiąca okien”.
Cerkiew doczekała się gruntownego remontu. Wzmocniono mury, odnowiono fasadę, wzmocniono dach, odnowiono polichromię, posadzki. Kopuły pokryto miedzianą blachą...
Cerkiew wygląda jak potężna rzeźba. W dole składa się z potężnych białych bloków skalnych. Wyżej są misterne formy i delikatne płaskorzeźby pokrywające budynek z każdej strony.
Z zewnątrz monastyr wygląda tak jak i inne, tylko jest malutki. Po schodach wchodzi się do murowanego budynku, a tu czeka turystę zaskoczenie. W przedsionku jest wejście do jaskini: korytarz i trzy komory...
Stowarzyszenie Dziennikarzy Podróżników Globtroter wyróżniło Otwarty Przewodnik Krajoznawczy nagrodą
za najciekawsze publikacje turystyczne w 2019 r.
Cieszymy się!
