Ratusz zbudowano na miejscu rzymskiego pretorium. Kolonia, największe w dwunastowiecznych Niemczech miasto z portem nad Renem, była początkowo rzymskim obozem, potem miastem, wreszcie stolicą prowincji.
Kolonia była bowiem ważnym ośrodkiem gospodarczym antycznego Rzymu nad Renem. Resztki pogańskiej świątyni odnaleziono podczas prac archeologicznych w trakcie powojennej odbudowy kościoła NMP.
Oryginalna woda kolońska zawiera 3-5 proc. olejków zapachowych rozpuszczonych w 70-80 proc. alkoholu. Początkowo przeznaczona była do picia dla zdrowia. W pełnym stężeniu lub rozcieńczona w winie.
Wewnątrz znajdują się, wg. przekazów, szczątki Machabeuszy: matki i jej siedmiu synów, żydowskich męczenników w czasach powstania w Judei, ok. 167-60 r. p.n.e. Uznawani są oni za świętych w kościele katolickim i cerkwi prawosławnej.
Oba kolońskie „Marciny” mają ciekawą historię. A Wielki, bo z Małego zachowała się tylko wieża, szczyci się cennymi zabytkami. Wielki św. Marcin tojeden z 12. romańskich kościołów w tym mieście...
Piszę o św. Urszuli, nazywanej też „z Kolonii”. Przed wyjściem za mąż za poganina postanowiła odbyć pielgrzymkę do Rzymu. Towarzyszyło jej ponoć dziesięć służek – dziewic, które miały własne statki i tysiącosobowe orszaki....
Trudno nie wspomnieć o polonikum, jakim jest grobowiec w kaplicy św. Jana Chrzciciela pierwszej królowej Polski, Rychezy Lotaryńskiej. Była żoną Mieszka II Lamberta i matką Kazimierza Odnowiciela. Koronowano ją w roku 1025.
Jest słoneczne, jesienne popołudnie. A w ludzkiej masie przewalającej się przez plac przed katedrą widzę całą egzotykę tego miasta. Widzę Turków, przedstawicieli krajów arabskich, azjatyckich i Czarnej Afryki. Całe, kilkupokoleniowe rodziny.
Podczas dywanowych nalotów alianckich w latach II wojny światowej kościół ten został poważnie uszkodzony. Nie spowodowały one jednak nieodwracalnych strat. Ocalało też mnóstwo kościelnych zabytków i dzieł sztuki.
Miasto założyła rzymska cesarzowa Agrypina. żona cesarza Klaudiusza. Wkrótce Colonia została stolicą rzymskiej prowincji, a w konsekwencji jednym z ważniejszych ośrodków gospodarczych i handlowych Imperium Romanum na północ od Alp.